Op 12 december 2023 vindt het event 'Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet …' plaats. Deze dag biedt een gevarieerd programma met topsprekers. Zes sprekers zetten ieder een andere risicobril op en laten op zes manieren zien hoe je naar risico's kunt kijken en ermee om kan gaan. Dat helpt om verder te kijken dan je neus lang is. Hun perspectieven op risico stellen je beter in staat om de juiste vragen te stellen. Het helpt om op een eerlijke en meer afgewogen manier over risico's te besluiten. Zo kom je tot duurzame en effectievere maatregelen om risico’s te beperken, beheersen en ermee om te gaan.
Met zes risicobrillen effectief risico's beheersen
Zes sprekers zetten ieder een andere risicobril op en laten op zes manieren zien hoe je naar risico's kunt kijken en ermee om kan gaan.
Speel het 'risicospel' | Eerste blik
Carsten Busch
We grijpen vaak naar standaardaanpakken bij risicobeoordelingen. Helaas zorgt dat meestal niet voor een duurzame beperking van risico's. Dat kan anders. Betrek bij de risicobeoordeling zoveel mogelijk de personen die belangen hebben bij het probleem. Spreek vooraf met hen af hoe je risico’s ziet, wat je in de dialoog over risico’s meeneemt en hoe je de resultaten van het gevolgde proces verwoordt. Neem de input van belanghebbenden serieus mee in het proces. Dan krijgt iedereen een rijker en breder beeld van de risico’s. Omgaan met risico’s wordt transparanter, eerlijker en beter. Kortom: Speel het 'risicospel’.
Carsten legt uit waarom:
- Risico vraagt om het juiste gereedschap in de juiste situatie.
- Er niet één kijk op risico bestaat en wat belangrijk is.
- Het betrekken van belanghebbenden belangrijk is.
Grenzen stellen met regels, of juist niet? | Organisatie bril
Gert van der Kolk
Een groot obstakel voor deugdelijk risicomanagement is dat we liever doen alsof risico’s er niet zijn. Over het algemeen weten we wel hoe we ons risicomanagement moet inrichten. Want het maken van een risico-inventarisatie en het benoemen van beheersmaatregelen lukt vaak nog prima. We maken regels en trekken grenzen. Maar we gaan er net iets te makkelijk aan voorbij dat we daar dubbelhartig tegenover staan. Regels en grenzen vinden we beperkend. Maar zonder die beperkingen voelen we ons verloren. Linksom of rechtsom zakt de opvolging van regels en grenzen ons lelijk in de benen. Regels op een positieve manier inzetten vraagt om ordening en (zelf)disciplinering. Van organisatie, professional en persoon. Hoe doe je dat?
Wat komt langs?
- De dubbele natuur van grenzen – inperkend en ruimte gevend.
- Het paradoxale van regels – hoe gedetailleerder, des te vrijer.
- Hoe maak je daar gebruik van om de omgang met risico’s zo te organiseren, dat bedoeling en effect kunnen samenvallen.
Gezond verstand blijft noodzakelijk in risicoland | Acceptatie bril
Ira Helstoot
Wie risico’s wil beheersen moet ze kunnen inschatten. Je wilt immers je geld aan het grootste risico besteden. Helaas is dat inschatten lastig want we leven in zo’n veilige wereld dat de dataset klein is. Maar dat is niet het enige probleem. Alle onderlinge verbanden zijn zo complex dat het lastig is een effect aan een specifiek risico toe te wijzen. Daarom gebruiken we vaak modellen. Is dat de oplossing? Nee, want wie een model zonder gezond verstand gebruikt komt uit op onzinnig veiligheidsbeleid. Dus blijft gezond verstand noodzakelijk in risicoland.
Wat komt langs?
- De noodzaak om risico’s heel goed af te wegen voordat je maatregelen neemt.
- Welke grenzen er zijn aan het gebruik van modellen.
- Hoe je gezond verstand inzet bij het gebruik van risico-modellen.
Complexiteit lijkt me ingewikkeld | Systeem bril
David van Valkenburg
Kijken naar het gehele systeem en recht doen aan de complexiteit is een van de manieren om naar risico’s te kijken. Wat kan dit perspectief ons opleveren? Waar gaan we dan naar kijken? In deze bijdrage hoor je daar (bijna) alles over!
Wat komt langs?
- Complexiteit en systeemdenken als perspectief
- Sleutelbegrip om gedrag te begrijpen
- Betrek de mensen die het werk doen
- Context, belangen en de dagelijkse praktijk
Waarde(n)vol veilig | Ethiek bril
Gerben Bakker
Veiligheid heeft iets dwingends. Het liefst lossen we veiligheidsproblemen zo snel mogelijk op. Die actiegerichte mentaliteit is begrijpelijk maar kan ten koste gaan van onze ethische aandacht voor risicomanagement. Denk maar aan de uitspraak ‘het urgente verdringt het belangrijke’: Wat urgent is, stemt onmiddellijk handelingsbereid. Probeer daarnaast maar eens vast te houden aan waarden die in het hier en nu niet zo’n hoge prioriteit hebben.
Bijvoorbeeld, het is aanlokkelijk om een kind na een fietsongeval allerlei beschermingsmiddelen aan te meten. Maar wat als deze opstapeling van bescherming uiteindelijk leidt tot een minder zelfredzaam kind dat de ongehinderde omgang met de natuurlijke werkelijkheid verliest? Helaas staan onze urgente oplossingen niet altijd in het teken van wat we in bredere zin waardevol vinden. Als we willen werken aan duurzameveiligheidsoplossingen dan zullen we moeten nadenken over hoe we het urgente veiligheidsbelang in balans brengen met ons bredere waardenperspectief. Ik noem dat ‘waarde(n)vol werken aan veiligheid’, en deel in deze presentatie graag wat inspiratie voor hoe je dat kan doen.
Wat leer je?
- Waarom veiligheidsoplossingen vaak trade-offs betekenen ten aanzien van andere waarden die we belangrijk vinden maar minder prioriteit krijgen
- Waarom je graag wil voorkomen dat je risicomanagement bedrijft vanuit een urgent maar smal veiligheidsbelang
- Het belang inzien van het ontwikkelen van je eigen ethische kompas voor risicomanagement
- Hoe je de trade-offs tussen veiligheidsoplossingen en andere waarden voor jezelf in kaart kan brengen
Data als methode voor risicobeheerding en -aanpak
Ronald Meester
Risicomanagement en veiligheidszorg maken voor het inschatten van risico's en het bepalen van prioriteiten vaak gebruik van modellen en/of data en statistieken. Vaak worden de uitkomsten van dergelijke processen als objectieve waarheid aangenomen. Dat is allemaal niet zonder gevaar. Het is belangrijk te beseffen dat modellen inadequaat kunnen zijn en statistieken misleiden. De uitkomst van een model is geen conclusie, maar het begin van een gesprek. In de presentatie wordt dit toegelicht met voorbeelden uit allerlei domeinen.
Wat leer je?
- Op je hoede zijn bij modellen en statistieken
- Meer zicht op statistische paradigma's
- Wat is dat eigenlijk, een kans op een gebeurtenis?
Van containerbegrip naar risicodialoog | Cultuurbril
Martin van Staveren
Cultuur is binnen organisaties een containerbegrip: je kunt er van alles in opbergen. Hetzelfde geldt voor net zo lege begrippen als veiligheidscultuur en risicocultuur. Iedereen wil het hebben, weinigen zijn bereid er daadwerkelijk aan te werken. In deze bijdrage brengen we het begrip risicocultuur terug tot de essentie. We gaan ontdekken dat het ontwikkelen van een effectieve risicocultuur persoonlijk risicoleiderschap vraagt, waarbij een risicodialoog je gaat helpen.
Wat leer je?
- De onzin en zin van een risicocultuur
- De noodzaak voor persoonlijk risicoleiderschap
- Hoe een risicodialoog bijdraagt aan het ontwikkelen van een effectieve risicocultuur
Event Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet...
Datum: Dinsdag 12 december 2023
Tijdstip: 09:00 tot 17:00 uur
Locatie: Het Oude Magazijn, Soesterweg 310f, 3812 BH Amersfoort
Meer informatie: bekijk het programma
