Roostervrije tijd is vervangende vrije tijd binnen het werkrooster ter compensatie van te veel gewerkte tijd. Dit is een instrument om bij een werkweek van feitelijk meer dan 36 uur individueel toch op dat gemiddelde van 36 gewerkte uren uit te komen. Door vrije uren in te roosteren worden 'te veel' gewerkte uren per tijdseenheid op een ander moment binnen het werkrooster gecompenseerd. Roostervrije dagen ontstaan dus uitsluitend wanneer het feitelijke individuele rooster de door de CAO bepaalde gemiddelde 36-urige werkweek overschrijdt. Daarmee is roostervrije tijd uitsluitend een compensatie-instrument in de vorm van 'tijd voor tijd'. De CAO staat dit instrument toe om tegemoet te komen aan de wens van bedrijven om de bedrijfstijden binnen de eigen onderneming te verruimen. In de praktijk komt het regelmatig voor dat de arbeidsduur binnen de onderneming 40 uur per week bedraagt.<br>Door toepassing van het instrument van de roostervrije tijd, werkt de individuele werknemer gemiddeld toch 36 uur per week. Op die 36 uur is ook het salaris gebaseerd. De voorwaarden voor het opnemen of kwijtraken van roostervrije tijd verschillen per bedrijf of CAO.