Volgens de Arbowet moeten werkgevers hun werknemers een veilige en gezonde werkplek bieden. Op lichamelijk vlak, zodat zij niet ziek worden of een ongeval krijgen. En op geestelijk vlak, zodat zij zich prettig voelen en met plezier werken. Ook voor dat laatste moeten werkgevers beleid maken en uitvoeren. De vertrouwenspersoon maakt daar een belangrijk onderdeel van uit. Niet voor niets is er net een wetsvoorstel ingediend bij de Tweede Kamer om vertrouwenspersonen verplicht te stellen.
> LEES OOK: Komt de verplichte vertrouwenspersoon er?
De vertrouwenspersoon: wanneer en wat?
Want het is de vertrouwenspersoon die collega’s kan opvangen als zij te maken hebben gehad met vervelende kwesties. Met zaken die hun werkplek minder fijn en veilig maken. Denk daarbij aan agressie en geweld, discriminatie, pesten of intimidatie, al dan niet seksueel. Oftewel: alle zaken die volgens de Arbowet vallen onder de noemer psychosociale arbeidsbelasting (PSA).
> LEES OOK: Psychosociale arbeidsbelasting, dit wilt u weten
Wat doen vertrouwenspersonen in dit verband zoal? Zij bieden die collega’s allereerst een luisterend oor. Daarnaast adviseren zij hen over mogelijke oplossingen. Vervolgens begeleiden zij deze collega’s tijdens het – vaak langdurige en emotionele – traject. En tot slot zorgen zij voor nazorg en opvang.
> LEES OOK: Dit kan een vertrouwenspersoon voor u betekenen
De do’s and don’ts voor de vertrouwenspersoon
Binnen iedere functie zijn er dingen die je zeker wel en beter niet kunt doen. Voor de vertrouwenspersoon is dat niet anders en misschien nog wel dwingender. Want de belangen zijn groot. Daarom hier de do’s and don’ts op een rij.
Dit zijn de do’s
- Luisteren, samenvatten en doorvragen (LSD)
- Stiltes laten vallen
- Geheimhouding benadrukken
- Serieus nemen
- Afstand bewaren, wel empathie uitstralen
- Mogelijkheden benoemen
- Zelf keuze laten maken
- Toegankelijk zijn
- Tijd nemen
- Onafhankelijkheid bewaken
- Soms doortastend optreden
- Altijd registreren
En dit zijn de don’ts
- Oordelen
- Probleem overnemen
- Doorvertellen
- Zelf bemiddelen
- Beloftes doen
- Eigen normen en waarden projecteren
- Actie ondernemen ZONDER toestemming
- Eigen mening ventileren
- Lid van de klachtencommissie zijn
Ook de vertrouwenspersoon heeft weleens een gids nodig
De vertrouwenspersoon heeft een interessante en veelzijdige functie. Maar die is vaak ook belastend en emotioneel. Dus jazeker, zelfs de vertrouwenspersoon heeft soms een gids nodig. En die is er gelukkig ook: de Gids voor vertrouwenspersonen.
Het boek biedt een praktische handleiding met heel veel relevantie informatie. Over wetgeving, procedures, (on)mogelijkheden bij advisering, begeleiding, hulpverlening en nazorg. Maar ook de competenties en taken, bevoegdheden en faciliteiten komen uitgebreid aan bod. Daarnaast is het een gids voor het werk als vertrouwenspersoon in de praktijk. Daarom komen ook gesprekstechnieken, registratie en verslaglegging erin aan de orde.
