Mentale klachten zorgen onder andere voor hoger ziekteverzuim. Hier ligt een taak voor de overheid: de krapte op de arbeidsmarkt aanpakken en daarmee de werkdruk verlichten. Maar AWVN ziet ook een taak voor de werkgevers zelf. Die moeten werk maken van programma’s die helpen de mentale gezondheid op te krikken.
Want de toename van het aantal werknemers met mentale klachten is om meer redenen zorgelijk. Ten eerste vanwege het welzijn van die werkenden zelf. Ten tweede omdat meer uitval van mensen kan leiden tot meer werkdruk onder de resterende werknemers. En dat leidt mogelijk tot weer meer uitval. Daarbij duurt verzuim door verminderde mentale gezondheid langer, laat recent onderzoek van het CBS zien.
Combi werk-privé oorzaak mentale klachten
Uit het AWVN-onderzoek blijkt dat mentale klachten vaak ontstaan door een combinatie van omstandigheden in de werk- en privésfeer. Als het om werk gaat, is werkdruk de grote boosdoener. Die neemt verder toe door de krapte op de arbeidsmarkt. Soms is werkdruk deels zelfopgelegd, vanuit de wens om goed te presteren. Maar daarnaast spelen zaken in de thuissituatie een rol. Mantelzorg, bijvoorbeeld. Of geldzorgen.
Werkgevers doen wel wat, maar vaak te laat
Doen werkgevers dan nog niets aan meer mentale gezondheid op de werkvloer? Toch wel: coaching, de arbodienst inschakelen, werknemers preventief naar de bedrijfsarts sturen. Maar dat helpt niet voldoende of mensen maken er weinig gebruik van.
Bovendien nemen werkgevers die maatregelen vaak pas als er al klachten zijn. Dat komt doordat werknemers mentale klachten bij zichzelf vaak laat herkennen. En daarnaast ook niet makkelijk op het werk over hun mentale gezondheid praten. Dat alles maakt het lastig voor leidinggevenden om signalen tijdig te herkennen.
Voer preventief beleid op mentale gezondheid
Daarom moeten werkgevers preventief beleid voeren op mentale gezondheid, stelt AWVN. Maar hoe dan?
RI&E en plan van aanpak
Allereerst door de risico’s op mentale klachten in kaart te brengen in de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). En door in het plan van aanpak uit te werken hoe ze die risico’s willen voorkomen of beperken.
Aandacht voor mentale gezondheid op werkvloer
Maar ook op de werkvloer moet het normaal zijn om aandacht te besteden aan mentale gezondheid. Werkgevers kunnen bijvoorbeeld voor trainingen zorgen die werknemers bewust maken van hun stressniveau. Maar ook bijdragen aan een goede werk/privé-balans en werknemers actief aanmoedigen om hulp te vragen als dat nodig is.
Leidinggevenden trainen
Verder is het belangrijk om leidinggevenden te trainen. Allereerst op het herkennen van signalen van mentale klachten bij werknemers. Maar ook op het creëren van een werksfeer waarin die klachten bespreekbaar zijn. En vervolgens op hoe vervolgens het gesprek aan te gaan met een medewerker. Daarnaast moeten de werknemers zelf zich bewust worden van hun eigen verantwoordelijkheid als het om mentale gezondheid gaat.
Maar besteed ook aandacht aan de werkdruk
Preventief werken aan de mentale gezondheid dus. Maar daarnaast moet ook de werkdruk meer aandacht krijgen. Zeker nu de personeelstekorten aanhouden. Valt het werk anders te organiseren? Kunnen er taken afvallen?
Zulk soort zaken kunnen werkgevers onderzoeken met behulp van een werkdrukonderzoek. Het is goed daarbij ook te letten op verschillen in ervaren werkdruk onder werknemers. Aansluitend kan de werkgever ervoor kiezen om werknemers meer regie te geven over het eigen werk en werktijden.
Kortom: ook werkgevers kunnen zich actief inzetten voor mentale gezondheid op de werkvloer. Maar de krapte op de arbeidsmarkt oplossen kunnen zij niet alleen. Dat vraagt ook om rigoureuze overheidsmaatregelen, zoals meer uren werken echt lonender maken.
Bron: awvn.nl, ledenonderzoek Mentale gezondheid op de werkvloer
