Actualiteitenrubriek Netwerk volgde vorige week een Nederlands Urban Search And Rescue team in Port-au-Prince. Het leverde deprimerende beelden op van een verwoeste stad – maar met een klein lichtpuntje aan het eind. Een jonge vrouw werd, samen met haar kind, levend onder het puin vandaan gehaald. Het was geen gemakkelijke bevrijdingsoperatie. De vrouw zat vastgeklemd in een kelder en de reddingswerkers moesten een deel van de vloer weghalen. En dat in een gebouw dat sowieso geen stevige indruk maakte. Besteden de hulpverleners wel genoeg aandacht aan de eigen veiligheid? Risico’s Usar-voorlichter Ruud Natrop geeft het toe: helemaal zonder gevaar is het reddingswerk niet. ‘Je kunt niet strikt opereren volgens het boekje. Niemand weet bijvoorbeeld hoe groot het risico is op naschokken En natuurlijk: zo’n gebouw is niet voor honderd procent veilig. Veel huizen in het buitenland zijn anders gebouwd dan hier, met ander materiaal. En dus staan ze minder stevig, zeker na een aardbeving.’ Training Maar dat betekent volgens hem niet dat hulpverleners onverantwoorde risico’s nemen. ‘Je kunt zo’n gebouw leren inschatten. Hoe groot is het gevaar dat het plafond naar beneden komt? Moet ik misschien gebruikmaken van hydrolische stutten? Kan ik een hefkussen onder deze pilaar zetten, of stort de boel dan in? Dat is iets waar we onze mensen uitgebreid in trainen, in binnen- en buitenland. Bovendien worden onze teams altijd begeleid door een bouwkundige, en die maakt ter plekke een inschatting.’ Bevolking Agressie van de plaatselijke bevolking vormt volgens Natrop nauwelijks een risico. ‘Dat hoor je nog wel eens in de pers, maar onze teams staan onder bescherming van de VN. Die bepaalt waar we heen gaan en die stuurt militairen mee. Het gaat zelfs zo ver dat we naar de basis moeten terugkeren als het donker wordt, omdat ze ons anders geen veilige terugtocht kunnen garanderen. Dat kan zelfs betekenen dat we slachtoffers moeten achterlaten. Een dilemma inderdaad.’ Dilemma Natrops verhaal wordt bevestigt door een Britse verpleger. Die vertelde hoe hij een meisje probeerde te verzorgen dat vastzat in het puin. Maar uiteindelijk werd zijn team teruggeroepen omdat het donker werd. ‘Toen we de volgende dag terugkwamen, was ze gestorven. Het gebouw was ingestort toen lokale bewoners probeerden haar zelf uit te graven.’