blog
Leiderschap
Beide soorten leiders maken te weinig gebruik van de kennis en toewijding van hun medewerkers. Erger nog: door alsmaar zelf te beslissen en het werk te controleren, te structureren, te organiseren en te protocolleren kweek je ‘aangeleerde hulpeloosheid’ bij de medewerkers.
Er is zelfs een professor die zegt dat op die manier overal in de organisatie informele verzetshaardjes ontstaan, die de vernieuwing tegenwerken. Vandaar dat 70 procent van de vernieuwingprojecten mislukt. Een bekende uitspraak bij hooggeleerde managementadviseurs is dat de mislukking van veranderingstrajecten zelden ligt bij de diagnose of bij de planning maar altijd bij de implementatie. De medewerkers en hun direct leidinggevenden staan alles behalve te trappelen van enthousiasme.
En toch… toch denk ik dat die professoren het mis hebben. Al denk ik dat pas een paar maanden, want mijn geloof in de wetenschap is groot. En ik heb ook een wat merkwaardig argument om er nu anders over te denken. Afgelopen november heb ik, gewoontegetrouw, en volgens de regels, enige honderden bollen gepoot in mijn tuin. Zo hoort het. De bollen moeten wennen aan de kou, anders doen ze het niet. Nou had ik, als goede mantelzorger, ook nog een paar honderd bollen voor mijn zeer oude moeder gekocht. Maar die aarzelde, vond het te veel gedoe en uiteindelijk ging het niet door.
De bollen bleven liggen in mijn schuurtje en begin maart moest ik kiezen: ze weggooien of, op goed geluk, alsnog onder het gras stoppen. Dat laatste heb ik gedaan. En wat blijkt: alles is opgekomen, zowel de lichting uit november als die uit maart. Tegelijkertijd. En even mooi. En nu heb ik een tuin met dubbel zoveel mooie en geurende bloemen. De diagnose en de planning waren fout, de implementatie was opperbest. De zon, goede warme aarde en de natuur doet de rest.
Is dat leerzaam? Jazeker. Je kunt je bijvoorbeeld afvragen of werknemers ook niet heel goed als bronnen voor diagnose en planning kunnen dienen. Goede informatie over de eigen prestaties, de kansen en de kosten maakt werknemers meer betrokken bij hun bedrijf. Je zou ook als preventiemedewerker ervan af kunnen zien om zelf plannen te maken. Het is beter dat medewerkers voordurend zelf aan het woord worden gelaten over wat nodig is voor goed en gezond werk en wat er nodig is om met plezier te presteren. Maar goede voorbereidingen en een goed protocol voor werkoverleg over die zaken heb ik nog nooit gezien. U wel? Zullen we het samen maken? Mail het mij. Voor de beste inzending heb ik nog wel wat bollen liggen… En zo maken we zowel managers als medewerkers blij.
Vincent Vrooland is arbeid- en organisatieadviseur
