‘Je moet meer water drinken.’ Mijn schoonheidsspecialiste wrijft over de huid onder mijn ogen om haar woorden kracht bij te zetten. Ik denk zelf dat leeftijd en zwaartekracht een groter aandeel hebben gehad op de staat van mijn huid. Maar water drinken kan ik controleren, dus ik knik gedwee.

Water is goed, maar het kan ook te gek

De weken na het bezoek draag ik mijn duurzame Dopper braaf met mij mee en drink ik me een slag in de rondte. “Ja, maar …” protesteert mijn beroepsgedeformeerde hoofd als ik fles vijf van die dag tijdens de lunch naar binnen werk, “het kan toch ook te gek?”

De meest geciteerde arts in mijn vakgebied is Paracelsus. Zijn beroemdste quote wordt vaak afgekort tot “Dosis maakt het gif. “ Ook water, dat brave goedje met een imago van gezond en onschadelijk, is in staat tot helse effecten. Dan heb ik het niet over verdrinken, de grootste angst van ouders met jonge kinderen, maar over het consumeren van te veel water. Ook dat kan levens verwoesten.

> LEES OOK: Heetwater als gevaarlijke stof (RI&E-casus)

Drinkwedstrijden zijn dus niet handig

De eerste keer dat ik dit hoorde, was toen een Groningse studentenvereniging vol goede bedoelingen de drinkspelletjes bij de ontgroening wijzigde. Het jaar ervoor was een nieuwbakken student dankzij een alcoholvergiftiging in coma geraakt. Oplossingsgericht en geheel volgens stap één van de arbeidshygiënische strategie, werd alcohol vervangen door water. Dat jaar raakte een nieuwbakken student in coma dankzij een watervergiftiging.

Als er te veel water in het lichaam komt, raakt de nutriëntenbalans verstoord. Het water stroomt de lichaamscellen in, waardoor weefsels opzetten. Alles zwelt. Denk aan de enkels van vrouwen die vocht vasthouden. Organen zwellen net zo op als die enkels en daar is niet altijd ruimte voor. Het eerste waar dit letterlijk gaat knellen, is bij de hersenen. Die groeien tegen de schedel, bloedvaten komen in het nauw, hersenweefsel krijgt te kort zuurstof en essentiële functies vallen uit. Dit geeft effecten als hoofdpijn, moeite met zien, misselijkheid, duizeligheid, verwardheid, epileptische aanvallen en ten slotte coma.

Drinkwedstrijden zijn dus niet handig. Maar te veel water in combinatie met XTC is nog een tandje verraderlijker. XTC remt bepaalde lichaamsfuncties. Je plast minder, je voelt geen dorst, je voelt geen vermoeidheid, je zweet meer. Kortom, de watervergiftiging ontstaat sneller en je hebt het minder goed door. “Elkaar in de gaten houden“, roepen de drugsexperts. “Niet aan beginnen,“ predik ik hoopvol tot mijn kinderen.

Te weinig en te veel geeft dezelfde effecten

Als dit soort dingen ver van uw bed is, dan heb ik nog een uitsmijter. Bij zware lichamelijke inspanning, zoals hardlopen en militaire oefeningen, kun je ook te maken krijgen met watervergiftiging. Het wrange toeval wil dat te weinig vocht innemen effecten geeft als verwarring, misselijkheid en desoriëntatie. Juist de effecten die je bij te veel water drinken ook ziet. Dus weet u niet meer of u bezig bent met de marathon van Amsterdam of die van Rotterdam, dan moet u water bijtanken of juist laten staan. Meld u in ieder geval bij de EHBO.

> LEES OOK: Warm hè? Zo houdt u het hoofd koel

Wat te veel is, hangt van veel factoren af

De gouden vraag is natuurlijk: wat is te veel? Het antwoord hoor je in mijn vak vaker: dat hangt ervan af. De gemiddelde nier kan 0,8 tot 1 liter water per uur verwerken, maar dat verschilt per persoon. Het is ook afhankelijk van het vetpercentage. Daarnaast scheelt het wat je aan het doen bent. Twee tot drie liter per dag durf ik voor volwassenen wel als advies te noemen, maar dat kan ook te weinig zijn als je in het zonnetje aan het dakdekken bent. Een beter advies is daarom: luister naar je lichaam. Of naar je schoonheidsspecialiste.

Tamara Onos | arbeidshygiënist bij Auxilium HSE. Blogt over de pracht en problemen van werk op www.tamaraonos.nl.

> TIP: Tamara Onos geeft de workshop ‘Who-dunnit, een moordspel als alternatieve toolboxmeeting’ op het Landelijk Arbo Congres.