Edgar Hougee en Ralph de Leeuw breken een lans voor een bewustere keuze voor de juiste uitrusting voor elke job.

Valbeveiliging is maatwerk

Edgar Hougee van Wiltec PBM & Veiligheid zegt het met stelligheid: “Valbeveiliging is maatwerk. Werken in de bouw of op schuine daken levert andere risico’s op dan in de procesindustrie of de windenergiesector. Werkgevers moeten zich bewust zijn van specifieke werksituaties en risico’s, en hun medewerkers voorzien van een type valbeveiliging dat goed op deze risico’s is afgestemd. Een kwestie van een degelijke RI&E en gedegen kennis van beschikbare beschermingssystemen en hun eigenschappen.”

Verschillen in lichaamslengte en gewicht

Helaas is de praktijk anders, stelt collega Ralph de Leeuw vast. Werkgevers komen vaak niet verder dan het aanschaffen van één standaardtype harnas, vaak ook nog in één maat. Want het moet niet te ingewikkeld en te duur worden. “Maar daarmee gaan ze compleet voorbij aan het feit dat mensen verschillen in lichaamslengte en gewicht.” Kortom: de risicoanalyse als basis voor beslissingen over aan te schaffen valbeveiligingssystemen kan veel beter.

Valongelukken niet alleen in industrie en bouw

Jaarlijks raken ruim 6.000 mensen gewond door een val van hoogte tijdens het werk en gemiddeld vallen er achttien doden per jaar (adviesrapport Gezondheidsraad 2013). De industrie en de bouw zijn koplopers voor wat betreft valongelukken. Maar ook in branches die niet direct de associatie oproepen met werken op hoogte raken relatief veel mensen gewond door een val. “Neem de transportbranche,” illustreert Hougee. “Chauffeurs van vracht- en tankwagens moeten bij laad- en losactiviteiten regelmatig werkzaamheden boven op hun voertuig verrichten. Die zouden ook gezekerd moeten zijn met een vorm van valbeveiliging.”

Valbeveiliging ja, maar ook een reddingsplan

De keuze voor de juiste valbeveiliging is één kant van het verhaal. De andere kant is dat werkgevers bij werken op hoogte ook een noodplan moeten maken om bij een valincident snel de betrokken werknemer in veiligheid te brengen. Hougee: “Als iemand op een moeilijk bereikbare, hoge locatie valt en in zijn harnas in de lucht bungelt, bestaat het risico op afknelling van bloedvaten en zenuwen. Daarbij kan al na vijftien minuten onherstelbaar letsel optreden aan onder andere de ledematen; een ‘hangtrauma’. Ons advies is om bij risicovolle klussen op kritische plaatsen een buddy klaar te hebben staan, die zijn maatje kan redden of stabiliseren.

Rode Safety Sign voor verantwoord keuren

Hougee signaleert ook onduidelijkheid over wie de jaarlijkse keuring van valbeveiliging mag uitvoeren. Een eenduidig beleid vanuit keuringsinstanties ontbreekt. “Eén landelijk uniform keurmerk is in mijn ogen noodzakelijk. De VVGW biedt Safety Signs voor risicovolle arbeidsomstandigheden: keurmerken met vastgestelde normen voor gecontroleerde kwaliteitsborging van arbeidsveiligheidsmiddelen. Het rode Safety Sign is voor verantwoord keuren van valbeveiliging. Als alle fabrikanten en distributeurs van valbeveiliging zich zouden aansluiten bij dit keurmerk, hebben we binnen Nederland één gemeenschappelijke basis voor het keuren en certificeren.”

Edgar Hougee en Ralph de Leeuw | Wiltec PBM & Veiligheid

> Dit is een korte samenvatting van het artikel ‘De juiste keuze voor de job’ van Rob Jastrzebski. Lees het volledige artikel in Vakblad Arbo.

> TIP: Valbeveiliging kiezen? De PBMwijzer biedt u houvast.