Schoonmakers dragen waarschijnlijk nu netjes veiligheidshandschoenen op het moment dat ze met een krachtige ontstopper werken. Want dat schrijven het symbool en de bijhorende veiligheids- en waarschuwingszinnen op het betreffende middel voor. Bij het doen van de vaat laten we die handschoenen achterwege: dat handafwasmiddel heeft geen gevarensymbool.

Corrosief

Stel nu dat op de verpakking van die ontstopper en dat handafwasmiddel hetzelfde pictogram staat? Dan zijn beide middelen opeens geclassificeerd als corrosief. Terwijl de samenstelling van de betreffende producten niet is veranderd. Betekent dit dat het handafwasmiddel voortaan ook om het gebruik van handschoenen vraagt? Of kunnen we die handschoenen achterwege laten bij het gebruik van de ontstopper?

CLP-verordening

Een beetje verwarrend is het wel vanaf juni 2015. Dan gaat de CLP-verordening in de Europese Unie definitief in en eindigt de transitieperiode. In plaats van de WMS-etikettering – de vertrouwde oranje symbolen – zijn alle producenten voortaan verplicht gebruik te maken van de CLP-indeling op hun producten.

Symbolen

Patrick Verhelle heeft zich als consultant gespecialiseerd in de implicaties van de CLP-verordening. Hij werkte jarenlang als chemisch expert. Met het oog op de nieuwe CLP-wetgeving geeft hij schoonmaakbedrijven in België en Nederland de training ‘CLP voor dummies’. “We gaan van ons Europese systeem over op een systeem van de Verenigde Naties”, licht Verhelle toe. “Reden is dat de EU een systeem wil hanteren dat wereldwijd is toe te passen. Het meest opvallende verschil is het loslaten van de oranje symbolen met onder meer het andreaskruis en het vlammetje. In plaats daarvan krijgen we een rood-witte ruit met een zwarte illustratie.”

Verplicht

De overgang komt niet uit de lucht vallen. Al in 2010 maakte de EU die definitief. Vanaf dat moment mochten producenten hun mengsels uitrusten met de CLP-etikettering. Vanaf juni móet dat. Toch heeft nog bijna geen enkele producent zijn producten voorzien van de nieuwe etikettering. De reden? Geen producent wilde als eerste die nieuwe etikettering doorvoeren. Uit angst voor de concurrentie en onbekendheid bij het publiek, vermoedt Verhelle. Schoonmaakbedrijven zouden ook nog geen trek hebben in de nieuwe etikettering vanwege de ingrijpende gevolgen.

Richtlijnen

Want de wijziging gaat verder dan alleen het gebruik van nieuwe pictogrammen. Ook de richtlijnen voor de berekening, classificatie en etikettering van de mengsels zijn veranderd. Daardoor hebben verschillende schoonmaakmiddelen die voorheen geen veiligheidssymbool hadden, die vanaf 2015 wel. Verhelle: “Een gewone allesreiniger bijvoorbeeld. Die gaat van niet geclassificeerd naar geclassificeerd en geldt daardoor als corrosief.”

Veiligheidsbril

Niet dat het product nu ineens gevaarlijker is. Maar de gebruikers moeten zich van de ene op de andere dag houden aan de veiligheidsmaatregelen op het betreffende pictogram. Bijvoorbeeld door het dragen van handschoenen en een veiligheidsbril. Belangrijker nog is als die schoonmaker tijdelijk of blijvend letsel oploopt bij een ongeluk. Blijkt dan dat hij zich niet aan de veiligheidsvoorschriften heeft gehouden door gebrek aan adequate opleiding of persoonlijke beschermingsmiddelen, dan is de werkgever verantwoordelijk.

Verdunning

Schoonmakers en werkgevers hebben geen zin om de hele dag met handschoenen en een veiligheidsbril te werken, zegt Verhelle. De oplossing schuilt volgens hem deels in de dosering van de verschillende schoonmaakproducten.“De etikettering slaat op het geconcentreerde product. Door verdunning met water kan de kwalificatie wegvallen en daarmee het verplichte gebruik van die handschoenen en veiligheidsbril. Het is dus handig als producenten de juiste werkwijze bij een bepaalde verdunning definiëren op hun technische bladen.”

Overgangsperiode

Schoonmaakbedrijven die na 1 juni 2015 nog een voorraad schoonmaakmiddelen hebben staan met de oude etikettering, krijgen nog twee jaar de tijd die ‘op te gebruiken’. Niet erg overzichtelijk, want zo ontstaat een flinke periode waarin producten met een verschillende etikettering door elkaar heen worden gebruikt. Kijk dus niet vreemd op als de schoonmaker voor hetzelfde product de ene dag geen veiligheidsbril draagt en de andere dag wel …

> TIP: Vind alle actuele informatie over persoonlijke beschermingsmiddelen in de PBM Gids 2015