De gebruiksduur van een veiligheidshelm is afhankelijk van twee zaken: het materiaal van de helm en de omstandigheden waaronder die wordt gebruikt. De invloed van externe factoren op het materiaal speelt daarbij een belangrijke rol. Denk aan UV-straling, temperatuur en aantasting door chemicaliën. (update 23-2-2018)

Van welke materialen kan een veiligheidshelm zijn gemaakt?

Veiligheidshelmen kunnen zijn vervaardigd uit thermoplastische kunststoffen zoals polyethyleen, polyamide en polycarbonaat. Ook kunnen ze zijn gemaakt van thermoharders of duroplasten zoals textielfenol, glasvezelpolyester en gelaagd materiaal.

Bij thermoplastische kunststoffen bepaalt onder meer een weekmaker in het materiaal de taaiheid en daarmee de sterkte van het materiaal. Door warmte en UV-licht, bijvoorbeeld zonlicht, ‘verdampt’ de weekmaker als het ware langzaam uit het materiaal. Dit maakt de helm op den duur bros.

> LEES OOK: Veiligheidshelm is hoofdzaak

Hoe lang gaan de diverse materialen bij normaal gebruik mee?

Bij normaal gebruik zal de sterkte van het materiaal – afhankelijk van het soort thermoplastisch materiaal – na ongeveer drie tot vijf jaar zo zijn afgenomen dat dit de beschermfunctie van de veiligheidshelm wezenlijk aantast. ‘Normaal gebruik’ houdt in: bij daglicht (zonlicht) en bij in Nederland heersende buitentemperaturen (-5 tot 30°C).

In het algemeen luidt daarom het advies om veiligheidshelmen vervaardigd van polyethyleen (PE) uiterlijk drie jaar na de fabricagedatum te vervangen. Helmen van polycarbonaat (PC), ABS-polymeriaat (ABS) en polyamide (PA) moet u uiterlijk vijf jaar na de fabricagedatum vervangen. Tenzij de gebruiksaanwijzing van de fabrikant een andere gebruiksduur aangeeft. Veiligheidshelmen met een zogenaamde UV- of levensduurindicator maken het u makkelijk. Aan de hand van de verkleuring van de indicator, die reageert op UV-straling, kunt u de daadwerkelijke veroudering van de helm vaststellen.

> LEES OOK: Die veiligheidshelm past ons allemaal

Beschadigingen kunnen levensduur veiligheidshelm beperken

De mate van mechanische beschadigingen bepaalt de levensduur van veiligheidshelmen van thermohardende of duroplastische materialen. Deze helmen hebben in beginsel een bijna ongelimiteerde gebruiksduur. Maar beschadigingen aan de oppervlakte kunnen de levensduur in ernstige mate beperken. Dit geldt met name voor Textiel Fenol-helmen en voor helmen die zijn gemaakt van met glasvezel versterkt polyester. In de praktijk geldt voor dit type veiligheidshelmen een geadviseerde gebruikstermijn van vijf tot tien jaar, gerekend vanaf de fabricagedatum.

> TIP: PBM kiezen? Lees er alles over in de PBMwijzer

U kunt de levensduur van een veiligheidshelm verlengen door hem na gebruik te bewaren op een droge, koele en liefst donkere plek. Let op: de slechtste plek voor een helm is er een die vaak voorkomt: op de hoedenplank van een auto.

> BEKIJK OOK het filmpje De levensduur van een veiligheidshelm

Ook binnenkant van veiligheidshelm is aan slijtage onderhevig

Niet alleen de buitenkant van de helm is aan slijtage onderhevig. Binnenwerken gemaakt van thermoplastische materialen zijn vijf jaar na de fabricagedatum aan vervanging toe, binnenwerken van polyethyleen al na drie jaar. Al naar gelang de staat waarin de binnenwerken verkeren, kan vervanging eerder nodig zijn.

> LEES OOK: Het wat & hoe van PBM

Om zeker te zijn van de beschermende functie van de helm, controleert u die het liefst regelmatig op beschadigingen als diepe krassen, scheurtjes en breuken. Constateert u gebreken, dan is het zaak om de helm meteen af te (laten) keuren. Tot slot: in de gebruiksaanwijzing van de veiligheidshelm staat de uiterste gebruikstermijn van de helm vermeld.

Materiaalsoort	Verouderingstermijn
polyethyleen (PE)	3 jaar
ABS-polymeriaat (ABS)	5 jaar
polyamide (PA)	5 jaar
polycarbonaat (PC)	5 jaar
textielfenol	tussen 5 en 10 jaar
glasvezelpolyester	tussen 5 en 10 jaar