Geen negen-tot-vijfmentaliteit.’ Het staat zò vaak in personeelsadvertenties dat het nauwelijks meer opvalt. Maar wat is het, en waarom zijn werkgevers er zo negatief over? Is het zo dodelijk voor de bevlogenheid en motivatie als een werkende op zijn uren let? En is dat echt nadelig voor de werkgever? Dat is de vraag.

De 8-urige werkdag is rigide

Travis Bradberry, gevierd managementauteur in de VS, schreef een artikel op Forbes tegen de 8-urige werkdag. De veroorzaker van die zo gehate klokkijkersmentaliteit. Hij is helemaal klaar met die rigide indeling van de (werk)dag en de mentaliteit die erbij hoort. Het is een overblijfsel van inmiddels twee eeuwen geleden. Toen arbeiders constant achter de machines moesten staan. De achturige werkdag is toen ontstaan, juist als bescherming van de werknemer. Werken tot je erbij neerviel (soms letterlijk) was toen geen uitzondering.

>LEES OOK: R** op met die e-mails buiten werktijd

De klassieke manier van werken is contraproductief

Niet dat Bradberry pleit voor een terugkeer naar de eindeloze werkdagen van weleer. Hij is tegen het vaste blok van acht uur, waarin je constant voor de werkgever bezig moet zijn. Liefst zonder pauzes doorwerken tot de stoomfluit klinkt, waarna je alles uit je handen kunt laten vallen. Deze klassieke manier van werken is niet alleen verouderd; het is ook contraproductief als je het afzet tegen het moderne werk dat de meeste mensen nu doen, betoogt hij.

Breng structuur aan in de werkdag

Niet de lengte van de werkdag bepaalt hoe vermoeid of tevreden iemand wordt van zijn werk. Het zit veel meer in de structuur die je aanbrengt in de werkdag. Bradberry haalt onderzoek van de Draugiem Group aan. Hieruit blijkt dat mensen die strikt vasthouden aan een werkritme van 52 minuten geconcentreerd doorwerken, afgewisseld door 17 minuten pauze het meest productief zijn. En dat de hele dag door. Wie zo een werkdag van 8 uur wil volmaken, moet 9 uur en 12 minuten werken.

> LEES OOK: Maak meer ruimte voor rust in de RI&E

Een uur op, kwartiertje pauze

Misschien zijn die langere werkdagen van 9 uur en een kwartiertje niet eens nodig bij dat werkritme. Want een uur op, kwartiertje pauze sluit goed aan bij de manier waarop onze hersenen van nature werken. Dat gaat in vrij korte sprints waarin we uiterst productief kunnen zijn, gevolgd door kortere periodes van lagere activiteit. Wie zo werkt, krijgt meer af dan mensen die langer aan een stuk doorwerken. Wie zich niets probeert aan te trekken van de onvermijdelijke vermoeidheid na een uur stevig doorwerken merkt dat hij vaker zwicht voor afleiding. Collega’s, mails, apps en social zijn beruchte stoorzenders.

Schaam je niet voor een pauze

Werken in een natuurlijk ritme betekent ook dat mensen zich minder hoeven te schamen als ze (weer) een korte pauze houden. Aan het eind van die natuurlijke werkdag hebben ze toch meer werk gedaan dan de doorbuffelende collega’s. Daarom komt Bradberry met deze tips om het natuurlijke werkritme weer terug te vinden.

5 Tips voor een goed werkritme:

• Verdeel de dag in uurtaken
  Maak niet alleen een dagplanning en een weekplanning, maak ook een uurplanning verdeeld over de werkdag. Voordat u denkt dat mensen dan de hele dag op eindeloze Excelsheets kijken en nog gekker zullen worden van pauzesoftware: het gaat Bradberry om het natuurlijk ritme. Daar valt iedereen na enige tijd vanzelf in, omdat dat het prettigst werkt. Grote, tijdrovende taken moeten mensen bewust opdelen in kleinere stukken, omdat ze even moeten pauzeren na elk uur. Ze krijgen er misschien eerst een schuldgevoel van, maar uiteindelijk is het resultaat beter.
• Denk om uw natuurlijke werkritme
  Iedereen heeft elke dag tijden waarop hij en zij ‘op zijn best is’. De uren waarop het lichaam helemaal wakker is, en klaar voor de grote daden van vandaag. Doe de moeilijkste, lastigste taken op die uren. Plan ze ook op die tijd. Doe de routineklussen in de andere uren. Maar wat als je moet samenwerken? Stel van elkaar vast wanneer de meeste mensen op hun best zijn. Bij de meesten is dat op het eind van de ochtend / begin van de middag. (Bradberry noemt deze tip niet, maar het past erg bij de natuurlijke manier van werken, vinden wij…)
• Concentreer je op het werk
  Is het (nieuwe) werkuurtje weer aangebroken, dan moeten mensen zich ook echt concentreren op de taak die ze in dat uur willen doen. Alle afleidingen moeten dus uit, of weg. Dit vergt discipline, vooral als u net begint met zo werken. Maar het is de belangrijkste voorwaarde om deze interval-werkwijze te laten slagen. Werk is werk, pauze is pauze.
• Houd echte pauzes
  Mensen die vaker dan een keer per uur kort pauzeren, leveren nog beter werk af. Bleek uit het onderzoek van de Draugiem Group. Sterker nog: het werk wordt nog beter als u tijdens die pauzetijd ook echt rust neemt. Dat wil zeggen: opstaan of weggaan van de werkplek, en alles dat bij dat werk hoort daar achterlaten. Liefst gaat u naar buiten voor een korte wandeling. Een praatje maken met collega’s van een andere afdeling of de krant lezen kan ook. Als het maar echt wat anders is dan werken. Dit lijkt de klassiek-controlfreakende micromanager een horrorscenario, maar het werk van zijn werknemers wordt er echt beter door…
• Luister niet naar je eigen lichaam
  Wie wacht tot het lichaam zegt: hou nou even op, is eigenlijk al te lang aan het doorwerken. Het productiviteitsoptimum is dan al voorbij, en u bent al bezig met mindere kwaliteit leveren en meer foutjes maken. Langer doorwerken betekent nog slechter werk afleveren. Mensen zijn het productiefst als ze op tijd stoppen met werken…

www.overduurzameinzetbaarheid.nl

> TIP: Download de whitepaper ‘Naar een modern arbobeleid’.