Efficiënt produceren is in veel sectoren belangrijker dan veilig en gezond werken.

Concurrentiedruk, onwetendheid en onkunde

De oorzaak zou liggen in concurrentiedruk, onwetendheid en onkunde over de toepassing van Arboregels. Van de bedrijven die geen RI&E hebben zegt 76 procent dat zij de Arbowetgeving en de RI&E-verplichting niet kennen. Dat laatste zou vooral het geval zijn bij kleinere bedrijven. En wanneer de kennis er wel is, wordt die op de werkvloer niet altijd voldoende toegepast. Dat komt onder meer door onvoldoende toezicht, haast en ingesleten gewoontes.

Een RI&E is verplicht voor alle werkgevers

Dat over toezicht, haast en gewoontes kan best eens kloppen. Maar het opstellen van een RI&E staat al sinds 1 januari 1994 in de wet en is verplicht voor alle werkgevers – met uitzondering van de zzp’ers. Maar ja, zoals de benaming al zegt: die hebben geen personeel. Het blijkt dat ondernemers de RI&E vaak zien als een moetje en er weinig zin in hebben. Bij de kleinere bedrijven heeft slechts 35 procent een RI&E en een daarop gebaseerd plan van aanpak. Een trend die niet nieuw is: het onderzoeksrapport Arbo In Bedrijf van september 2011 bevatte al de constatering dat in juli 2010 nog maar 45 procent van de bedrijven een RI&E had. En dat er over de periode 2006-2010 sprake was van een
daling van 50 procent in 2006 naar 45 procent in 2010.

Structurele benadering getuigt van goed ondernemerschap

Het is denk ik meer een kwestie van niet willen dan niet weten. En of het nu wettelijk verplicht is of niet: het getuigt van goed ondernemerschap om zaken structureel te benaderen. Dat geldt ook voor veiligheid en gezondheid. Wil je daar wat aan doen, dan zal je eerst vast moeten stellen wat de problemen zijn. Dat heet in de grotemensenwereld de risico-inventarisatie. Vervolgens evalueer je die risico’s en ga je na of je je zorgen moet maken over de geconstateerde feiten – je mag ze ook gebreken noemen, maar dat klinkt misschien te negatief. En dan ga je kijken of er oplossingen denkbaar zijn. Soms staan die in de Arbowet, maar vaker nog kun je oplossingen vinden door gebruik te maken van het GBV: het Gezonde BoerenVerstand. Dat vaak ook nog eens dicht bij huis te vinden is, namelijk bij de eigen werknemers!

Wat is het nut van de RI&E?

Van 13 t/m 17 juni vond voor de tweede maal de week van de RI&E plaats. Dat is een initiatief van het Steunpunt RI&E samen met sociale partners om extra aandacht te vragen voor veilig en gezond werken, met de RI&E als basis. Een goed initiatief. Op de zeer uitgebreide site van het steunpunt staat ook een aantal FAQ’s. De eerste vraag luidt: wat als een bedrijf geen RI&E heeft? Het antwoord ligt voor de hand: u kunt een boete krijgen bij een bezoek van de Inspectie SZW – of als er een bedrijfsongeval is gebeurd. Maar de vraag die ik mis is: wat is het nut van de RI&E? Ik geef vast het antwoord: het kan een nuttig hulpmiddel zijn bij de verbetering van de veiligheid en gezondheid in uw bedrijf. Tot zover deze minicursus over de RI&E.

Auteur: Rob Poort | Bureaupoort.nl

> TIP: Bijblijven met jurisprudentie? Kom naar de Arbo wetgeving & Actualiteitendag.