Tot twee jaar geleden was de bedrijfshulpverlening (BHV) verankerd in de Arbowet en het Arbobesluit. Die verwezen voor de BHV-opleidingen naar een beleidsregel, die op zijn beurt verwees naar het ‘Brandbeveiligingsconcept bedrijfshulpverlening’. In het Arbobesluit stond de regel dat minimaal 1 op de 50 werknemers een BHV’er moest zijn. Boven de 250 werknemers gold alleen de RI&E.

Het schrappen van het getalscriterium (1:50) in het gewijzigde Arbobesluit maakte plaats voor een flexibele benadering die het aantal BHV’ers afhankelijk maakt van de risico’s. Dat heeft er in de praktijk toe geleid dat veel BHV-organisaties zijn uitgedund. Zeker als de BHV niet werd genoemd in de RI&E en het vooral over preventie ging, waren veel werkgever snel klaar met de berekening van het aantal BHV’ers in de organisatie. Hoe minder BHV’ers, hoe lager de kosten.

De oude versie van NEN 4000 bood een indicatieve berekeningsmethode die uitging van de maximale hoeveelheid verwachte aanwezigen in relatie tot de vorm en grootte van het gebouw, de gemiddelde afwezigheid (parttime, ziekte, zwangerschap, verlof, werk buiten de deur), de werktijden (regelmatig, onregelmatig, ploegendiensten, avond- en weekenddiensten) en de mobiliteit van de aanwezigen (gebruikers van rolstoelen, maar ook bedgebonden patienten in ziekenhuizen of geestelijk gehandicapten in verzorgingstehuizen).

In plaats van een tabel met getalscriteria, bevat de nieuwe NEN 4000 een tool in de vorm van een checklist. Deze gaat over de inhoudelijke punten in de norm en geeft een veel fundamenteler beeld van de kwaliteit van de BHV-organisatie. De checklist is gratis op te vragen bij NEN-Arbeid (arbeid@nen.nl).

Anders dan het Brandveiligheidsconcept BVH, opgesteld door de ministeries van Sociale Zaken en Binnenlandse Zaken, geeft NEN 4000 geen gedetailleerde opleidingscriteria voor BHV’ers. De norm stelt wel eisen aan een BHV-organisatie, gebaseerd op de RI&E en de kwaliteitscirkel (Plan-Do-Check-Act).

De gewijzigde NEN 4000 sluit beter aan bij de NEN 8112. De NTA 8112-serie was gebaseerd op een aantal procedures die volgens een vast ‘format’ werden omschreven en ter goedkeuring aan de brandweer werden voorgelegd. Met het nieuwe gebruiksbesluit is de rol van de brandweer beperkt tot de gedelegeerde bevoegdheid van de gemeente om de ontruimingsspecificaties voor een gebruiksvergunning te toetsen. Voor de meeste gebouwen is echter geen gebruiksvergunning meer nodig.

De NEN 8112 komt in de plaats van de verschillende delen van NTA 8112. Ook de nog niet gepubliceerde delen voor industriegebouwen en celgebouwen worden daar in opgenomen. De symbolen van NEN 1414 vervangen de symbolen op ontruimingstekeningen. De voorbeelden van ontruimingsplannen voor de verschillende gebouwtoepassingen verdwijnen. De voorbeelden komen binnenkort op de website van NEN en zijn op aanvraag gratis toegankelijk, net als de checklist voor NEN 4000.