In december 2011 is op een oud baanvak van de Havenspoorlijn op de Rotterdamse Maasvlakte een werknemer samen met een collega bezig met het verwijderen van de bovenleiding. Parallel aan de bovenleiding loopt een hoogspanningslijn. Vanuit deze hoogspanningslijn slaat reststroom over naar de bovenleiding waardoor de werknemer onder elektrische spanning komt te staan. Hij wordt met letsel in het ziekenhuis opgenomen.

Boete

Na onderzoek door de Inspectie SZW volgt een boete van € 13.500 wegens overtreding van artikel 3.5, derde lid, Arbobesluit: een elektrische installatie, waaraan of waarbij wordt gewerkt, moet spanningsloos zijn. De werkgever vindt dat hem niets valt te verwijten, omdat hij als uitvoerende partij niet verantwoordelijk is voor het niet naleven van verplichtingen die bij de opdrachtgever liggen. Het werk werd uitgevoerd in opdracht van het Havenbedrijf en dat was op grond van het Arbobesluit verantwoordelijk voor het opstellen van een V&G-plan en -dossier. Daarin is verzuimd de specifieke risico’s van de 380 kV bovenleidingen te vermelden, die daarmee voor de uitvoerende partij onbekend zijn gebleven. Bezwaar en beroep worden verworpen.

Overtreding

In hoger beroep bij de Raad van State oordeelt de Afdeling bestuursrechtspraak dat vaststaat, dat art. 3.5, derde lid, Arbobesluit is overtreden. Daarom wordt in hoger beroep uitsluitend nagegaan of de overtreding de werkgever valt te verwijten. Bedoeld artikel bevat geen opzet of schuld als bestanddeel. Derhalve staat de overtreding vast, als niet is voldaan aan dit voorschrift. In beginsel mag dan van de verwijtbaarheid worden uitgegaan. Als een werkgever betoogt, dat hem geen enkel verwijt valt te maken en schulduitsluitingsgronden aanvoert, moet hij dit wel aannemelijk maken. Dat betekent, dat hij aan moet tonen dat hij alles heeft gedaan wat redelijkerwijs mogelijk was om de overtreding te voorkomen. Een verminderde mate van verwijtbaarheid leidt niet tot matiging van de opgelegde boete.

V&G-plan

Dat de opdrachtgever zijn verplichting niet is nagekomen om de risico’s in het V&G-plan op te nemen, ontslaat de uitvoerende partij niet van zijn verplichting als werkgever zélf de nodige voorzieningen te treffen om risico’s te voorkomen. Uit de redactie van artikel 3.5, derde lid, gelezen in verbinding met artikel 9.1 Arbobesluit volgt dat de daarin opgenomen verplichtingen zich richten tot de werkgever. Bovendien volgt uit de Nota van Toelichting bij het Arbobesluit dat het opstellen van een V&G plan in de ontwerpfase onverlet laat dat, iedere werkgever zelf verantwoordelijk blijft voor de veiligheid en gezondheid van de eigen werknemers. Het hoger beroep verworpen.

Bron: Raad van State, afd. Bestuursrechtspraak,15 oktober 2014, ECLI:NL:RVS:2014:3713

Auteur: Rob Poort | bureaupoort.nl