Een vrouw doet boodschappen bij de Plus in een nieuw winkelgebied. Als zij haar boodschappen in de auto heeft gelegd, loopt zij achteruit terug om het boodschappenwagentje weg te zetten. Daarbij valt zij over een varkensrug, een afscheidings- of parkeerband van beton tussen het trottoir en het parkeervak. Deze afscheiding is door de gemeente aangelegd en die is ook de bezitter. Zij stelt de gemeente aansprakelijk voor de schade. De kantonrechter wijst de claim af, het slachtoffer gaat in beroep.

Kelderluikcriteria

Het gerechtshof stelt dat de wegbeheerder volgens artikel 6:174 BW aansprakelijk is voor schade die het gevolg is van een gebrek aan de weg, inclusief de weguitrusting. Subsidiair is de vordering gebaseerd op de onrechtmatige daad (art. 6:162 BW). Voor het antwoord op de vraag over aansprakelijkheid hanteert het hof de kelderluikcriteria: kan een gevaarlijke situatie voor anderen die niet de vereiste oplettendheid betrachten, gevaar opleveren? Naast de kans dat dit gebeurt, moet het hof ook letten op de mogelijke ernst van de gevolgen en de bezwaarlijkheid van eventuele voorzorgsmaatregelen. De maatstaven om de aansprakelijkheid te bepalen verschillen voor beide wetsartikelen weinig van elkaar.

Looproute

Het hof vindt dat een voetganger in het algemeen rekening moet houden met afscheidingen als hekjes, paaltjes, plantenbakken en betonnen verhogingen op en naast stoepen. De plaats van de varkensrug was niet ongebruikelijk. Die lag evenwijdig aan de looproute over de stoep naar de winkels. Het enkele feit dat men vanuit een geparkeerde auto enkele stappen naar de stoep moet lopen, betekent niet dat dit ook als looproute moet worden gezien. Om het verschil te benadrukken zijn er afscheidingen geplaatst tussen de weg/parkeervak en de stoep. De varkensrug was niet zo laag dat die makkelijk over het hoofd was te zien. De gemeente hoefde daarvoor geen waarschuwingsborden te plaatsen. Dat een deel van de varkensruggen later is verwijderd, betekent niet dat er sprake was van een gevaarlijke situatie. Het slachtoffer zal niet met opzet over de varkensrug zijn gevallen. Maar dat betekent nog niet dat de gemeente de varkensrug niet had moeten plaatsen. Het hof acht de kans om daarover te vallen behoorlijk klein, zeker bij voetgangers: weggebruikers met een lage snelheid. Tot slot kan de gemeente niet bij alle afscheidingen waarschuwingsborden plaatsen. Het hoger beroep wordt verworpen.

Bron: Gerechtshof ’s-Hertogenbosch, 23 februari 2016, ECLI:NL:GHSHE:2016:667
Auteur: Rob Poort | Bureaupoort.nl

> TIP: Bijblijven met jurisprudentie? Kom naar de Arbo wetgeving & Actualiteitendag op 21 april 2016.