Daarin schreef zij, dat een aantal (voormalige) defensiemedewerkers van de Propositioned Organizational Material Storage sites (afgekort POMS, zeg maar opslagdepots voor NAVO-materiaal) in Brunssum en Eygelshoven hebben gemeld, dat zij ziek zijn geworden. Naar hun zeggen zou dit verband houden met hun werk op deze lokaties. De meldingen hebben – uiteraard – de volle aandacht en worden onderzocht. Dat onderzoek is complex en moet zorgvuldig gebeuren. Maar vooralsnog heeft de minister geen aanwijzingen dat er sprake is van blootstelling aan te hoge concentraties gevaarlijke stoffen.

Meetrapporten

Maar enkele weken later, op 21 augustus, pakt de Volkskrant groot uit met het bericht, dat Defensie wel degelijk op de hoogte was van giftige stoffen die vrijkwamen bij het onderhoud van bepaald materieel. Dat zou blijken uit meetrapporten van de jaren 1999 en 2002. Rapporten dus van pakweg een dikke 15 jaar geleden waaruit blijkt dat medewerkers zijn blootgesteld aan acht maal de destijds geldende waarden voor chroom-6. Dat was een bestanddeel van de verf en de lak van gevechtsvliegtuigen en tanks en kwam vrij bij het afspuiten en schuren van deze machines. Overigens spreekt dit bericht niet over twee maar vijf POMS-sites.

Blootstelling

Er blijken zich inmiddels al meer dan honderd oud-werknemers te hebben gemeld met klachten die zouden kunnen wijzen op blootstelling aan de kankerverwekkende stof. Volgens de werknemers zijn er nooit maatregelen genomen. De toenmalige arbeidshygienist vertelt echter, dat destijds het voltallige personeel in Vriezenveen in de kantine is voorgelicht. Of er iets met de aanbevelingen is gedaan kon hij niet zeggen. Dat was immers de verantwoordelijkheid van de general manager. Desgevraagd zei deze, dat je ook als general manager niet van alles op de hoogte bent. Ook hij was benieuwd, naar de maatregelen die destijds onder zijn eigen bewind waren genomen! En verder verklaarde hij, dat hij beter maar geen interviews meer kon geven. Voor vragen verwees hij naar defensie. Letterlijk, zo citeerde de Volkskrant, voegde de general manager daar aan toe: “Ik verschuil me achter Defensie”.

Nalatigheid

Ja, en daar wringt vrees ik de schoen. Al vaker heeft Defensie blijk gegeven van onzorgvuldigheid – om niet te zeggen nalatigheid – en het toedekken van onwelgevallige zaken. Zo dacht ik direct terug aan de zaak Fred Spijker, de klokkenluider die na 27 jaar strijd eindelijk gerehabiliteerd werd. Hier ging het om een oud-medewerker die gedood was door een ondeugdelijke landmijn, iets waarvan defensie op de hoogte was maar jarenlang verborgen had gehouden. In de POMS zaak gaat het om oud-medewerkers die aan een kankerverwekkende stof zijn blootgesteld. En ook nu weer is een terugtrekkende beweging van Defensie zichtbaar aan het worden. Was Defensie niet de organisatie die ons moet beschermen tegen eventueel van buitenaf komend onheil? Ben je mooi klaar mee dat dit nu juist een club is, die blijkbaar niet eens goed kan zorgen voor de veiligheid van zijn eigen mensen!

Rob Poort | Bureaupoort.nl