Totdat iemand het nodig vond om deze Veiligheidsladder in een audit en certificatieschema om te toveren. En die te gebruiken voor het gunnen van bouwopdrachten en onderhoudsklussen aan aannemers. Als bijkomend effect werd het grootste deel van de waarde voor veiligheid door de wc gespoeld, maar ach, een kniesoor die daarop let.

De pedagogische waarde van de Veiligheidsladder

Laten we heel even bij de pedagogische waarde van het instrument blijven … Ons is ooit geleerd dat hoe hoger op die ladder, hoe beter je veiligheidscultuur ervoor staat. Hulde als je een Proactief niveau bereikt. Maar nóg beter natuurlijk als je intreedt in het Generatieve Nirvana. Maar vanzelfsprekend is de ECHTE indicator van een WARE Veiligheidscultuur of de Hoogste Directeur de trapleuning vasthoudt terwijl hij de trap neemt. Extra Super Bonus Punten in die gevallen dat de directeur zijn  partner instrueert dit te doen terwijl ze samen de opera verlaten. Als je op dat niveau komt, kun je eindelijk omzet genereren (begrijp ik nu waar de term ‘generatief’ vandaan komt) van je Veiligheidsafdeling en je gepatenteerde Veiligheidsprogramma wereldwijd verkopen.

> LEES OOK: Een ladder op drijfzand

Ik Beloof! (dat ik vanaf nu altijd de leuning vasthoud)

Terwijl ik op internet zocht naar een geschikt plaatje van een leuning ter illustratie van deze blog (*), kwam ik toevallig de handrail pledge van Network Rail tegen. Het is gewoonweg verbijsterend hoe je vakcollega’s er altijd weer in slagen je te verrassen met een demonstratie dat het best mogelijk is om het vakmatig niveau nog een graadje of twee te verlagen. En moet je kijken hoe moeiteloos en elegant ze dat afgaat! En niet te vergeten zo mooi gestructureerd! Men voorziet zelfs in een document waar men de aanwezigheid bij de plechtige belofte kan registreren. Opmerkelijk. Ik vraag me af of er een Houd-De-Leuning-Vast-Hymne (**) bestaat. Die dan wordt gespeeld terwijl mensen plechtig hun hand op hun hart plaatsen terwijl ze hun trouw zweren aan de Oppermachtige Leuning.

Geef het Houd-De-Leuning-Vast-document een mooi plekje

Maar positief beschouwd, mocht je nog geen Goede Voornemens gemaakt hebben voor het komende jaar … Dan kan ik beslist aanbevelen om het Houd-De-Leuning-Vast-document te downloaden, te printen, te ondertekenen (bij voorkeur met bloed, om er extra gewicht aan te geven), in te lijsten en het op een goed zichtbare plek op te hangen. Bijvoorbeeld aan de binnenkant van de toiletdeur. Dat verschaft ons immers iedere dag wat kwaliteitstijd om onze Goede Veiligheidsvoornemens te overdenken. Als je een beetje regelmatige stoelgang hebt, kun je dit zelfs inplannen en auditeerbaar maken. (Network Rail werkt waarschijnlijk al aan een formulier hiervoor.)

Moet je anderen erop wijzen de leuning vast te houden?

Hoe dan ook, mijn hernieuwde interesse in Veiligheidscultuur, Ladders en Leuningen werd gewekt door een artikel op Linkedin. Daarin werd de provocerende vraag gesteld of je je directeur erop moet wijzen om de trapleuning vast te houden. Als je eerdere schrijfsels van mijn hand hebt gelezen, dan heb je wellicht gemerkt dat ik een uitgesproken mening heb over Wijzen Op en Vragen Stellen. Maar waarom zou je naar mij luisteren, of naar Edgar Schein? Wat weet die vent nou helemaal over cultuur?

> LEES OOK: Veiligheidscultuur? Gebruik dat woord niet steeds

Zelfs als je het artikel niet leest, kun je waarschijnlijk wel raden waar het over gaat. Inderdaad: veilige gewoontes, voorbeeldgedrag, naleving, controle, en dergelijke. Allemaal dingen die natuurlijk veel belangrijker zijn dan aandacht besteden aan de context waarin dingen gebeuren. Of mensen aanmoedigen om zich actief met voor hen relevante risico’s bezig te houden. Stom van me. En laten we wel wezen, het lijkt allemaal gezond boerenverstand als je het leest.

> LEES OOK: Veilig gedrag: geen woorden maar daden

In de Naam van Cultuur, we maken er een Serie over!

Na ampel beraad en overdenking – voor de duidelijkheid: ik heb het artikel niet geprint, ingelijst en op het toilet gehangen – besloot ik dat deze redenatie briljant was. Sterker nog, ik denk dat iedere zichzelf respecterende veiligheidskundige die ter harte behoort te nemen. En in de Naam van Cultuur, laten we die uitbreiden tot een hele serie artikelen. Misschien één per week? Hier zijn mijn suggesties voor de eerste weken van dit jaar:

• Moet je je directeur erop wijzen om achteruit in te parkeren?
• Moet je je directeur erop wijzen dat handen wassen na het plassen verplicht is?
• Moet je je directeur erop wijzen hoe punten en komma’s te gebruiken in zijn e-mails?
• Moet je je directeur erop wijzen dat hij niet vreemd hoort te gaan?
• Moet je je directeur erop wijzen dat hij de jaarlijkse bonus hoort af te slaan en gewoon salaris moet krijgen, net als iedereen?

Het antwoord op al deze vragen is natuurlijk een volmondig “JA!” als we de eerdere logica van voorbeeldgedrag en naleving volgen. De redactie ziet suggesties voor verdere artikelen in deze serie dan ook gaarne tegemoet!

Carsten Busch | Auteur van Veiligheidsfabels 1-2-3, actief binnen diverse vakfora en eigenaar van www.mindtherisk.com.

> TIP: DOWNLOAD de gratis whitepaper Veiligheidsfabels over gedrag

(*) Kijk goed naar de foto. Dit is waarschijnlijk de veiligste manier om de leuning vast te houden. Onze Lieve Heer heeft ons TWEE handen gegeven. Gebruik ze beide!

Hoewel er sterke argumenten zijn dat peuters en kleuters een nog veiliger methode toepassen om een trap af te dalen. Ze gaan gewoon op de bovenste trede zitten en glijden dan op hun billen, trede voor trede, naar beneden. Ik vraag me af waarom veiligheidskundigen deze methode niet toepassen. Uiteraard heeft deze techniek een paar kleine nadelen bij een noodsituatie of ontruiming van een gebouw. Om deze reden ben ik wat terughoudend om er patent op aan te vragen.

 (**) Er zijn geruchten dat Jimmy Page en Robert Plant een nieuwe versie van Led Zeppelins klassieker Stairway To Heaven overwegen. Dit worden de eerste regels: 

There’s an officer who’s sure /

Safety rules are pure gold /  

And he’s regulating a stairway to heaven /  

When he gets there he knows /  

If the risks are all controlled /  

When the culture is super generative /  

Oh oh oh oh and please hold that handrail to heaven