Dat stellen de Inspectie SZW, de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). De drie diensten hebben door hun werk als toezichthouder veel informatie over de werking van keurmerken en certificaten. Ze hebben die ervaringen naast elkaar gelegd en zien nog te vaak dezelfde problemen optreden. Dat is aanleiding om een kritisch signaal af te geven.

Asbest

De Inspectie SZW haalt onder andere de ervaringen in de asbestsector en de ervaringen met het SNA-keurmerk in de uitzendsector aan. Uit de handhavingcijfers van de Inspectie blijkt dat deze keurmerken nog geen garantie zijn dat de wet wordt nageleefd.

Risico’s

Een van de belangrijkste risico’s die de diensten zien is terughoudendheid met het nemen van maatregelen door de instellingen die een certificaat of keurmerk afgeven, wanneer zij constateren dat een bedrijf of persoon zich niet aan de normen van het certificaat houdt. Ook zien de diensten dat de kwaliteit van de controles niet altijd voldoende is, dat er soms geen onaangekondigde controles mogelijk zijn waar dat wel relevant is, of dat de controles te weinig op de praktijk gericht zijn. Verder is de informatie uitwisseling tussen instellingen die certificaten afgeven en de rijkstoezichthouders belangrijk.

Klantrelatie

De toezichthouders zien als een van de mogelijke oorzaken van problemen de klantrelatie tussen de instelling die het certificaat afgeeft en degene die het krijgt. Daardoor is er druk om goedkoop te werken. De onafhankelijkheid van certificerende instellingen is daarom belangrijk. Andere mogelijke oorzaken zijn bijvoorbeeld het ontbreken van eigen intrinsieke motivatie van ondernemers om aan de normen te voldoen en complexe of onduidelijke regelgeving.

Positieve ervaringen

De ervaringen van de toezichthouders zijn niet altijd representatief voor de hele sector, omdat een deel van de informatie voortkomt uit risicogestuurde inspecties of audits. Er zijn ook positieve ervaringen. Naar aanleiding van een onderzoek van TNO heeft de Inspectie SZW de afspraken over minder toezicht bij bedrijven met een OSHAS 18001 certificaat verlengd.