Dat meldt de redactie van EenVandaag. Dit actualiteitenprogramma houdt zich al sinds 2009 bezig met PX-10. Tussen 1950 en 1969 werkten 1,7 miljoen militairen voor de krijgsmacht. Vrijwel allemaal werkten zij met PX-10 om hun wapens te reinigen. Duizenden oud-militairen zeggen kanker te hebben gekregen van het middel, maar Defensie zegt dat mensen die met PX-10 werkten geen grotere kans hebben op kanker dan anderen.

23 proefpersonen

Defensie beroept zich op een onderzoek van het RIVM in 2011. Het instituut concludeerde dat het zeer onwaarschijnlijk is dat mensen kanker hebben gekregen van het werken met PX-10. Maar die conclusie kan helemaal niet worden getrokken op basis van dit onderzoek, zeggen binnen- en buitenlandse deskundigen nu. Van alle oud-militairen, hebben er zegge en schrijve 23 meegedaan aan het onderzoek. Zij werkten allemaal voor de Marine. Alle andere krijgsmachtonderdelen negeerden de oproep van het RIVM om mee te werken aan het onderzoek. De bevindinge van deze 23 proefpersonen zijn vertaald naar alle andere 1,7 miljoen mensen die hebben gewerkt met PX-10.

Onjuiste samenstelling

Het RIVM zou aanname op aanname hebben gestapeld. Bovendien zou het RIVM zijn uitgegaan van een onjuiste samenstelling van PX-10. Er is niet duidelijk hoe groot het percentage benzeen in de olie is. Volgens Defensie was dat hooguit 0,1 procent. Maar militairen die de reinigingsolie door een onafhankelijk laboratorium lieten onderzoeken, zeggen dat PX-10 voor een vijfde deel uit het uiterst gevaarlijke benzeen bestond, met daarnaast nog kleinere, maar nog steeds aanzienlijke hoeveelheden tolueen en xyleen.

Risico voor onderzoekers

Het RIVM-onderzoek uit 2011 naar het werken met de benzeenhoudende wapenreinigingsolie PX-10 is voor een deel uitgevoerd met een andere stof dan benzeen vanwege ‘risico voor de onderzoekers die de experimenten uitvoerden’ zo blijkt uit nieuwe informatie die in handen is van EenVandaag. Critici van het onderzoek zeggen dat het onderzoek zijn validiteit heeft verloren door tolueen te gebruiken in plaats van benzeen. Toxicologen stellen dat benzeen drie keer sneller verdampt dan tolueen.

Reactie RIVM

Het RIVM laat aan EenVandaag weten dat het onderzoek niet op een andere manier kon worden uitgevoerd. Omdat PX-10 niet meer voorradig is, moesten de onderzoekers wel werken met modellen en aannames.

>>Is het werken met giftige stoffen een risico van het vak? Leer alles over ziek worden van het werk tijdens het congres op 17 november