Voorwaarde is wel dat er een landelijke standaard komt voor de invoering. Dat is een stelling uit het proefschrift Human Factors and Team Performance dat onderzoeker en kolonel b.d. Marck Haerkens heeft verdedigd aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

Betere communicatie, minder menselijke fouten

Voormalig Apache-vlieger en chirurg Haerkens onderzocht zes jaar lang de invloed van de militaire Crew Resource Management (CRM)-cursus op het veiligheidsklimaat in 19 hoogrisicoziekenhuisafdelingen, zoals verloskamers, operatiekamers en hartcatheterisatiekamers. Zijn conclusie: menselijke factoren spelen een belangrijke rol bij incidenten in hoogrisicoprocessen. Voor minder incidenten werken piloten in de militaire luchtvaart al sinds de jaren 80 van de vorige eeuw met het teamconcept CRM. Luchtmachtpiloten leren daarbij beter onderling te communiceren om de kans op menselijke fouten te minimaliseren. Het gaat er daarbij om dat een teamlid bevestigt wat hij hoort.

In alle gevallen waarin
CRM werkt, gaat het om presteren onder hoge druk

Betere veiligheidscultuur IC en traumakamer

Haerkens onderzocht de invloed van CRM op patiëntveiligheid. Zijn studie op een Intensive Care (IC) liet een verband zien tussen de invoer van CRM en een daling van het aantal ernstige complicaties en sterfte onder IC-patiënten. Ook verbeterde het veiligheidsklimaat onder de zorgverleners. Daarnaast onderzocht hij de effecten van CRM op de traumakamer van een Spoedeisende Hulp (SEH). Ook daar zag hij de veiligheidscultuur bij de zorgverleners verbeteren. De verblijfsduur van traumapatiënten op de SEH nam wel toe, zelfs 20 tot 30 minuten. De vermoedelijke reden is dat werken volgens vastgestelde richtlijnen meer tijd kost.

> LEES OOK: Veiligheid: zo werken we beter samen

Overeenkomst: presteren onder hoge druk

Haerkens vond op alle onderzochte ziekenhuisafdelingen een verband tussen CRM en een verbeterd veiligheidsklimaat. “CRM kan dus waardevol zijn voor de medische zorg, op voorwaarde van een landelijke toepassing. Alle zorgverleners moeten tenslotte volgens vergelijkbare CRM-principes werken. Dat lukt niet met een korte training. CRM moet structureel een plek krijgen in de medische opleidingen.”

Zijn ervaringen bij de luchtmacht en in de zorg leerden Haerkens dat er veel overeenkomsten zijn tussen het werk van teams op de IC, OK of SEH en dat van een militair vlieger. In alle gevallen gaat het om presteren onder hoge druk. Want fouten kunnen catastrofale gevolgen hebben en mensenlevens kosten. Haerkens’ organisatie Wings of Care verzorgt onder andere CRM-trainingen voor de zorg. Inmiddels kregen 26 ziekenhuisafdelingen de training. Ook in de voetballerij werken scheidsrechters met het concept.

Bron: defensie.nl

TIP:Meer weten over CRM? Lees het boek Crew Resource Management, Veilig en effectief samenwerken in teams van Dr. Tom Bijlsma.

TIP: Congres Risicomanagement