Dat blijkt uit cijfers over ongewenst gedrag op de werkvloer van het CBS, op basis van de Nationale Enquête Arbeidsomstandig-heden. Uit diezelfde cijfers blijkt dat, waar verpleegkundigen vooral last hebben van seksuele intimidatie, politie en brandweer het meest kampen met pesten en lichamelijk geweld. En maatschappelijk werkers met intimidatie.

Buitenstaanders die hun boekje te buiten gaan

Bij de seksuele intimidatie in de zorg lag de focus niet zozeer op kleffe collega’s of intimiderende leidinggevenden. Nee, de onderzoekers hebben vooral gekeken naar buitenstaanders die hun boekje te buiten gaan: klanten, patiënten, leerlingen en passagiers. Geen wonder dat de problemen daarom het grootst zijn bij beroepen die intensief contact hebben met zulke buitenstaanders.

> LEES OOK: PSA in 4 praktijkvoorbeelden

Soort ongewenst gedrag verschilt sterk per beroep

Eerdere campagnes van de overheid tegen pesten, geweld en seksuele intimidatie op de werkvloer blijken weinig effect te hebben gehad. Want in totaal bijna 1 op de 4 werknemers zegt hier ervaring mee te hebben. Het soort ongewenst gedrag van buitenstaanders richting werknemers blijkt per beroep sterk te verschillen.

> LEES OOK: Afblijven van borsten en billen

Fysiek of verbaal lastigvallen gebeurt verreweg het meest bij personeel in de zorg- en welzijnssector. Dat was in voorgaande jaren ook al zo. Ruim de helft van de medewerkers in deze sectoren geeft aan dit een keer of vaker te hebben meegemaakt. Politie, brandweer en beveiligers zeggen relatief vaak te worden gepest. Dat geldt ook voor docenten in het middelbaar onderwijs. Maar ongewenste seksuele aandacht, die is aan de orde van de dag in de zorg.

In de top 5 van beroepen die het vaakst te maken hebben met seksuele intimidatie, staan vier zorgberoepen bovenaan. Hun enige gezelschap daar zijn barpersoneel en kelners, die vaak moeten dealen met beschonken klanten. En wie hebben er het minst last van seksuele avances, intimidatie, lichamelijk geweld of pesten? Dat zijn de ICT’ers, met slechts 7 procent.

Seksuele intimidatie in de Arbowet

Seksuele intimidatie, agressie en geweld, pesten, discriminatie en werkdruk staan in de Arbowet (art. 1, 3e lid onder f). Want het zijn factoren die kunnen leiden tot minder werkplezier, maar ook tot stress en extra ziekteverzuim. Werkgevers hebben om die reden de wettelijke plicht om werknemers hiertegen te beschermen. Zij moeten daartoe beleid voeren en zo ziekte en uitval van hun werknemers voorkomen. Daarom is bijvoorbeeld seksuele intimidatie een onderwerp dat ook thuishoort in de RI&E.

> LEES OOK: Ongewenst gedrag, dit moet de preventiemedewerker doen

Kortom: de wet verwacht van de werkgever een pro-actieve houding bij ongewenst gedrag. Werkgevers mogen niet wachten tot het misgaat, maar moeten proberen om vooraf in te grijpen.

Bronnen: nu91-leden.nl, cbs.nl, volkskrant.nl

> TIP: Congres Arbo in de zorg: kennis bundelen en ervaringen delen over belasting in de zorg