Bij een afvalverwerkingsbedrijf schiet op 25 maart 2014 bij het sluiten van een afvalcontainer de sluithandel tegen het gezicht van een chauffeur. Die verliest twee voortanden. Na behandeling door een kaakchirurg in het ziekenhuis, volgt verdere behandeling door zijn eigen tandarts.

2 boetes: late melding, slecht onderhoud

Pas op 16 mei 2014 meldt de werkgever het ongeval bij de Inspectie SZW. De werkgever krijgt na onderzoek twee boetes: 1.500 euro voor de te late melding (art. 9 Arbowet) en 36.000 euro wegens onvoldoende onderhoud van het arbeidsmiddel (overtreding art. 7.5 eerste lid Arbobesluit). Na bezwaar van de werkgever volgt voor de laatste boete matiging met 50%. De boete voor het te late melden blijft onveranderd. Dat brengt het totale boetebedrag op 19.500 euro. De werkgever gaat in beroep.

Definities van een arbeidsmiddel

De rechtbank stelt vast dat een ongeval is gebeurd met een afvalcontainer die door onvoldoende onderhoud niet goed functioneerde. De werkgever voert aan dat een afvalcontainer geen arbeidsmiddel of gereedschap is. Artikel 1, derde lid sub h Arbowet omschrijft als arbeidsmiddel: “alle op de arbeidsplaats gebruikte machines, installaties, apparaten en gereedschappen”. De wet geeft geen definitie voor het begrip ‘gereedschap’. Van Dale zegt: “de gezamenlijke voorwerpen die voor het verrichten van werkzaamheden nodig zijn”.

Gezien deze omschrijvingen kwalificeert de rechtbank een afvalcontainer als arbeidsmiddel. Zeker omdat ophalen en verwerken van afval de kernactiviteit van het bedrijf is, en dit niet goed mogelijk is zonder afvalcontainers. Daarmee was de minister bevoegd de boete op te leggen.

Onvoldoende motiveringen minister

De rechtbank vindt dat de minister onvoldoende heeft gemotiveerd waarom de oorspronkelijke boete van nominaal 9.000 euro met 4 is vermenigvuldigd. Zeker nu het slachtoffer geen blijvende medische beperking heeft overgehouden en de behandeling van de verwonding niet heel ingrijpend was. Het bedrag is later gematigd met 50 procent, maar zonder motivering. Daardoor weet de werkgever niet precies wat hij moet doen om zo’n boete te vermijden. De handelswijze van de minister is in strijd met het motiveringsbeginsel én het rechtszekerheidsbeginsel.

Ongeval is niet verwijtbaar …

Er waren voldoende randvoorwaarden voor een veilige werkwijze. De nodige instructies waren gegeven en men hield regelmatig toolboxmeetings. Ook zag het bedrijf adequaat toe op naleving van de regels. De rechtbank ziet niet in wat de werkgever nog meer had kunnen doen om een dergelijk ongeval te voorkomen en daarom is het ongeval hem niet redelijkerwijs verwijtbaar. Zij herroept de boete voor de overtreding van artikel 7.5 Arbobesluit.

… maar wel degelijk meldingsplichtig

Dat het ongeval niet meldingsplichtig was, heeft de werkgever niet onderbouwd. Het verlies van twee tanden is blijvend letsel en dat wordt niet anders doordat die schade later is gecompenseerd met twee kunsttanden. Ziekenhuisopname en blijvend letsel zijn meldingsplichtige ongevallen. Die boete blijft dan ook gehandhaafd.

Bron: Rechtbank Breda, 12 januari 2017, ECLI:NL:RBZWB:2017:184
Auteur: Rob Poort | Bureaupoort.nl

> Bijblijven met jurisprudentie en de gewijzigde Arbowet? Kom naar de Arbo Actualiteitendag.