Het behoeft geen uitleg dat een werkgever gehouden is een zieke werknemer die zijn eigen werk (bedongen arbeid) niet meer kan verrichten, scholing aan te bieden. Zodat die werknemer toch passende arbeid kan verrichten. Maar deze scholingsverplichting is niet onbegrensd.

Onder die scholingsplicht valt alleen scholing die qua kosten en duur redelijk is. Bovendien moet die ertoe leiden dat de werknemer daadwerkelijk passende arbeid kan verrichten. Maar kan de werkgever ook voorwaarden stellen aan de scholing?

> LEES OOK: Aangepast werk moet je wel duidelijk beschrijven

Scholingsplicht ligt vast in wettelijke bepalingen

De verplichting van een werkgever om scholing aan te bieden is vastgelegd in diverse wettelijke bepalingen.

Met de invoering van de Wet Werk en Zekerheid op 1 juli 2015 is artikel 7:611a BW aan de wetgeving toegevoegd. Dit artikel verplicht werkgevers om een werknemer in staat te stellen scholing te volgen die noodzakelijk is voor de uitoefening of voortzetting van zijn functie of de arbeidsovereenkomst. Dit in het geval dat de functie van de werknemer komt te vervallen of hij niet langer in staat is die te vervullen. Een tegenhanger – een verplichting voor de werknemer om scholing te volgen – bevat de wet niet. Die is echter te baseren op het goed werknemerschap van artikel 7:611 BW, waar 7:611a BW eigenlijk een concretisering van is.

> LEES OOK: De meerwaarde van leren op de werkplek

Ook op grond van de re-integratieplicht ex artikel 7:658a BW kan van een werkgever worden gevergd dat hij passende scholing aanbiedt om de werknemer in staat te stellen de bedongen arbeid te verrichten.

Tot slot kan een werkgever de arbeidsovereenkomst op grond van artikel 7:669 BW alleen opzeggen als daar een redelijke grond voor is. En dit nog alleen als herplaatsing van de werknemer binnen een redelijke termijn, al dan niet met behulp van scholing, in een andere passende functie niet mogelijk is of niet in de rede ligt. Ook hieruit volgt een scholingsverplichting van de werkgever.

> TIP: Arbowetgeving bijhouden? Kom naar de Arbo Actualiteitendag!

Verplichte scholing is geen plicht tot betalen kosten

De verplichting om scholing aan te bieden betekent niet automatisch dat de werkgever ook de kosten voor de scholing moet betalen. Dit zal afhangen van afspraken die zijn gemaakt in cao’s of in de arbeidsovereenkomst. De Hoge Raad heeft al lang geleden bepaald dat een studiekostenovereenkomst onder bepaalde omstandigheden is toegestaan. Daarbij moet de werknemer studiekosten terugbetalen aan de werkgever als die eerste de arbeidsovereenkomst opzegt.

Maar geldt dat ook als een werkgever de scholing aanbiedt in het kader van de re-integratieplicht, om zodoende een zieke werknemer in staat te stellen passende arbeid te verrichten?

Scholing op kosten van werkgever en dan wegwezen?

Deze vraag speelde in een zaak die door het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch werd behandeld. Een werkneemster, vrachtwagenchauffeur van beroep, werd arbeidsongeschikt als gevolg van een verkeersongeval. Een re-ïntegratietraject waardoor zij haar functie op termijn weer zou kunnen verrichten, kostte 6.470 euro. De werkneemster volgde in het kader van haar re-integratie op kosten van de werkgever een opleiding voor Sociaal Pedagogisch Werk. Zij gaf te kennen na voltooiing van die opleiding ontslag te willen nemen.

Werkgever stelt studiekostenovereenkomst voor

De werkgever wilde in dat geval niet in de werkneemster investeren. Hij stelde daarom voor het re-integratietraject alleen te betalen als de werkneemster een studiekostenovereenkomst zou tekenen. Daarin zou komen te staan dat zij bij ontslagname de kosten van het traject (met glijdende schaal) zou terugbetalen. De werkneemster weigerde te tekenen. De werkgever schorste daarop de loonbetaling, omdat de werkneemster niet meewerkte aan de re-integratie.

> LEES OOK: Re-integratie ook plicht van werknemer

Verwijtbaar niet meegewerkt aan re-integratie

De kantonrechter en ook het hof ’s-Hertogenbosch achtten dit terecht en wezen de loonvordering van de werkneemster af. Volgens het Hof werkte de werkneemster verwijtbaar niet mee aan haar re-integratie door de overeenkomst niet te willen tekenen. Dit terwijl ze wist dat ze de organisatie van de werkgever zou verlaten zodra ze haar opleiding had afgerond en elders aan de slag kon. Een verstrekkende uitspraak, maar niet geheel onbegrijpelijk.

(oorspronkelijke publicatie in Vakblad Arbo 7/8-2018)

Pascal Willems | advocaat en eigenaar van WVO advocaten. Vragen? Mail naar info@wvo-advocaten.nl

> Over twee weken weer een Recht. Lees de volgende aflevering in onze nieuwsbrief!

> TIP: Bijblijven met Arbowetgeving? Kom naar de Arbo Actualiteitendag!