<p>Een opvallend resultaat van het experiment was dat huis- en bedrijfsartsen gaandeweg de samenwerking anders naar elkaar zijn gaan kijken en van elkaar hebben geleerd. Zo heeft de bedrijfsarts onder huisartsen vaak nog een negatief stempel. Maar al snel werd tijdens het experiment bij het Gezondheidscentrum Wantveld duidelijk dat de bedrijfsarts al lang niet meer de uitgebluste arts is die zijn laatste jaren met dit werk vol kan maken. Het werd de huisartsen duidelijk dat bedrijfsartsen worden opgeleid om te demedicaliseren en snelle effectieve interventies toe te passen die niet alleen de kwaal, maar vooral de oorzaak moeten aanpakken. Met vaak eenvoudige adviezen maakt de bedrijfsarts werknemers bewust van hun valkuilen en kan hij hen, maar ook hun werkgevers, veel ellende besparen. Door vroegtijdig in te grijpen en verder te kijken dan het gezondheidsprobleem, kan meer gezondheidsschade worden voorkomen. De huisarts kijkt op een andere manier naar de patient dan de bedrijfsarts naar zijn client. De huisarts kijkt vanuit het gezondheidskundige aspect, de bedrijfsarts vanuit het oogpunt van het functioneren. De huisarts doet dingen die veel bedrijfsartsen niet meer (of onvoldoende) beheersen, zoals het volgens de laatste protocollen voorschrijven van medicatie. De huisartsen zijn zich bewust geworden van het feit dat bedrijfsartsen een ander vak uitoefenen, maar dat er wel een gemeenschappelijk doel is; het bevorderen van het welzijn van de mens. Een van de huisartsen noemde de inbreng van de bedrijfsarts een 'eye-opener' en hij kreeg in veel gevallen tips en adviezen waar hij zelf niet aan had gedacht.</p>

<p>Het bovenstaande laat zien dat er in het hele proces van het bereiden en toedienen van cytostatica een aantal controlemomenten zijn ingebouwd:</p>

<p>De meeste foto's zijn zakelijke registraties van arbeiders aan een machine, jonge meisjes in fabriekshallen en thuiswerkers. Een deel van de foto's heeft naast functionele ook hoge esthetische kwaliteiten. Dat geldt vooral voor een serie foto's die arbeidsinspecteur Daniel Filarski rond 1919 maakte van fabrieksmeisjes. Hij heeft ze met een artistiek oog gefotografeerd: vaak een beetje onscherp, tegen een lichte achtergrond en soms met wat tegenlicht. Aan deze foto's is afgelopen najaar een tentoonstelling gewijd in de Kunsthal in Rotterdam. Van deze tentoonstelling is een bijbehorende fraaie catalogus gemaakt.</p>

<p>Herman Spanjaard is twintig jaar bedrijfsarts, waarvan inmiddels twaalf jaar zelfstandig. Hij begrijpt dat zijn collega Loo de witte jas aan de kapstok hing en steeds meer de advies- en organisatiekant opgaat. 'Maar dat is ook afhankelijk van je klanten. Ik werk voor productiebedrijven en kantoren. Bij productiebedrijven heb je vaker te maken met lichamelijke klachten. Daar gaan ze nog uit de kleren. Bij grote kantoren ligt dat anders. Daar beoordeel ik veel meer of managers wel voldoende 'skills' hebben om hun medewerkers gemotiveerd te houden. Waar verwacht je uitval en waarom? Daar gaat het om. Bedrijfsartsen zijn daar voor opgeleid. Wij hebben bijna tien jaar opleiding achter de rug. Daarin krijg je niet alleen een forse medische basis, maar je leert ook hoe een MT te beinvloeden is en hoe je een jaarverslag moet lezen. Kun je dat niet, dan mis je de boot. De bedrijfsarts moet voor iedere werkende en potentieel werkende bereikbaar zijn. Ook bij de verzuimbegeleiding. De arts is de zeef, niet een of andere casemanager.' Spanjaard denkt in tegenstelling tot Loo dat de medische techniek in de opleiding juist een grotere rol gaat spelen. Dat komt mede door Europese ontwikkelingen. 'Nederland loopt voorop in preventie. Maar elders in Europa zitten bedrijfsartsen traditioneel in de medische hoek en doen zij veel keuringen. Wij ontkomen er niet aan ook meer aandacht te geven aan het medisch technische. Zo is klinische ervaring geen vereiste in onze opleidingen. Over pakweg tien jaar schrijft Europa echter voor dat we een of twee jaar klinische ervaring moeten hebben.' Laat onverlet dat hij de huidige kwaliteit van bedrijfsartsen toereikend vindt, al zou er wat hem betreft in de opleiding meer aandacht mogen zijn voor de overeenkomst tussen risicofactoren en periodiek medisch onderzoek. Wie de taal van het bedrijf niet spreekt en niet in de gaten heeft welk effect bijvoorbeeld de huidige kredietcrisis op het werk in een bedrijf heeft, is volgens Spanjaard geen goed bedrijfsarts.</p>

&nbsp;

&nbsp;

&nbsp;