"Toon daadkracht en regel een verbod op knalvuurwerk", luidde de boodschap in een kerstkaart. Want politievakbonden ACP, VMHP en ANPV, de toezichthoudersbond BOA ACP en de vakvereniging voor brandweervrijwilligers vonden het erg spijtig dat een vuurwerkverbod in 2019 opnieuw uitbleef.
"De politiek laat daarmee een belangrijke maatregel liggen om geweld tegen politiemensen en hulpverleners rond de jaarwisseling tegen te kunnen gaan", stelden de veiligheidsbonden in hun schrijven. Zoals agenten die blijvende gehoorschade oplopen wanneer vuurwerk hun kant op wordt gegooid.
Anno 2024 is er nog steeds geen landelijk vuurwerkverbod, maar er is wel wat beweging.
Lokaal vuurwerkverbod
In coronatijd was het in heel Nederland verboden vuurwerk af te steken, maar dat verbod was bij de jaarwisseling van 2022 op 2023 niet meer van kracht. Uiteindelijk kozen 16 gemeenten daarop voor een lokaal verbod op consumentenvuurwerk (NOS, HvN).
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) is niet gelukkig met de lokale verboden: "We zijn nooit voorstander geweest van de huidige mogelijkheid van een lokaal vuurwerkverbod. Dat valt niet te handhaven en als dat wel het geval zou zijn, leidt het tot een onwenselijk waterbedeffect". Voor de naleving van de regels zou een landelijk verbod effectiever zijn.
Op het moment van schrijven geldt er in deze gemeenten een lokaal afsteekverbod in 2024: Alkmaar, Amersfoort, Amsterdam, Apeldoorn, Arnhem, Bloemendaal, Eindhoven, Heemstede, Heumen, Mook en Middelaar, Nijmegen, Rotterdam, Schiedam, Soest, Tilburg, Utrecht, Utrechtse Heuvelrug en Zutphen.
Ook slachtoffer: voorbijgangers, longpatiënten en huisdieren
Behalve politie en hulpverleners lopen vooral omstanders en voorbijgangers letsel op door vuurwerk. Daarnaast moeten veel longpatiënten binnen blijven vanwege het fijnstof dat vrijkomt bij het afsteken van vuurwerk. En raakt menig huisdier in totale paniek van alle knallen, omdat het de oorzaak van het lawaai niet kan duiden.
Weliswaar stellen steeds meer gemeenten vuurwerkverboden en vuurwerkvrije zones in. Diverse gemeenten hebben inmiddels ook het hinderen van hulpverleners strafbaar gemaakt. Maar dat is simpelweg niet genoeg om een veilige werksituatie voor hulpverleners te garanderen, schrijven de bonden. Want: "Het verandert uiteindelijk niets aan de omstandigheden waaronder wij ons werk moeten doen."
Wettelijk verbod op knalvuurwerk is enige oplossing
De VNG waarschuwt jaarlijks dat lokale maatregelen niet effectief zijn. Want door verschillen in lokale maatregelen worden vuurwerkproblemen niet opgelost, maar slechts verplaatst. De enige oplossing in hun ogen is dan ook een wettelijk verbod op knalvuurwerk. Eric Thijssen van politievakbond ACP: "Als je kijkt naar het land is er een lappendeken ontstaan waar de collega’s mee te maken hebben. Daar mag je wel vuurwerk afsteken, daar niet".
Thijssen hoopt dan ook vurig dat de Tweede Kamer actie onderneemt. "Er is nog geen meerderheid voor een totaalverbod op knalvuurwerk, maar er wordt wel gesproken over een verbod op zwaar knalvuurwerk en zogeheten single shot. Dat lijkt ons moeilijk te handhaven. Er kan volgens ons meer gedaan worden."
