Het hybride werken is een gecombineerd model waarin sommige medewerkers op kantoor werken en andere vanuit huis of een andere locatie. Dus een deel werkt op kantoor en een deel werkt thuis of ergens anders. Dat kan per dag verschillen.
Meerderheid wil (deels) vanuit huis blijven werken
"Hybride werken is het uitgangspunt", zo horen we veel om ons heen. Bijna alle thuiswerkers willen ook nu alles weer normaal is vanuit huis blijven werken. Dat blijkt uit gezamenlijk onderzoek van Nyenrode, Open Universiteit en Moneypenny. 9% wil volledig vanuit huis blijven werken. 88% kiest liever voor een hybride 50-50 model.
Veelgenoemde redenen die daarvoor genoemd worden zijn: geen reistijd, eigen tijd indelen en betere concentratie. Het gemis van de 'echte' collega’s is weliswaar wel groot. Maar kennelijk hebben de meeste thuiswerkers toch de juiste werkmodus kunnen vinden. Een groeiend aantal thuiswerkers heeft zelfs zorgen over een mogelijke verplichting om in de toekomst weer op kantoor te moeten zijn, vooral om vergaderingen bij te wonen.
Hoeveel dagen thuiswerken?
Er is geen blauwdruk voor hybride werken. Natuurlijk kan een deel van de werkenden sowieso niet thuiswerken. Denk bijvoorbeeld aan mensen wiens werk altijd buiten is. Of denk aan inspecteurs of gevangenbewaarders.
In het onderzoek van Nyenrode en Moneypenny noemen de geïnterviewden een hybride variant als ideaal. In die variant werk je gemiddeld 19 uur per week vanuit huis. Dat is ongeveer de helft van het aantal gewerkte uren. Daarbij willen ze graag zelf (mede) bepalen wanneer ze thuiswerken en wanneer ze naar kantoor gaan, onder andere voor het contact met collega’s.
Maar hoeveel dagen iemand thuiswerkt verschilt in de praktijk per werknemer. Jongeren hebben meestal meer voorkeur voor werken op locatie. Ook hangt het af van de werkzaamheden. Bij sommigen zal het 10% van de tijd op kantoor en 90% elders zijn. Maar het kan ook 60-40 zijn. De verdeling moet in ieder geval in overleg tussen werkgever en werknemer gebeuren.
Wat vinden werkgevers van hybride werken?
Uit onderzoek van RTLZ blijkt dat werknemers zich uitgeruster voelen wanneer ze thuiswerken. Maar weinig werkgevers zijn van plan om hun kantoor definitief op te doeken. Sterker nog: 1 op de 5 werkgevers wil het personeel weer fulltime op de werkvloer hebben. Volgens de peiling van RTLZ onder 227 werkgevers kiest 59% van de werkgevers voor een hybride vorm. Maar 20% houdt het thuiswerken echt helemaal voor gezien.
Voordelen voor werkgevers
Toch zijn er voor werkgevers meerdere voordelen aan hybride werken. Uit onderzoek van Capgemini blijkt dat meer dan 60% van de organisaties wereldwijd de productiviteit van werknemers heeft zien toenemen door thuiswerken. Ook kunnen werkgevers door thuiswerken kosten besparen omdat kleinere kantoorruimtes volstaan. Het kantoor zelf wordt steeds meer vooral een ontmoetingsplek. Veel kantoren zien er al niet meer uit als vroeger. Er zijn meer vergaderruimten en plekken om koffie te drinken en minder werkplekken.
Vergoedingen voor hybride werken
Voor hybride werken zijn financiële regelingen nodig. Een werknemer heeft in ieder geval recht op een arbo-proof ingerichte werkplek. Er zijn veel CAO's met financiële afspraken over thuiswerken en er is natuurlijk de fiscus. Er gelden uitgangspunten voor thuiswerken en reiskosten waarmee een werkgever rekening moet houden.
Werkplek thuis is vaak nog niet in orde
De werkgever moet ervoor zorgen dat werknemers de middelen hebben om vanaf elke gewenste locatie het werk te kunnen doen. Volgens onderzoek van Microsoft beschikte 42% van de medewerkers 1 jaar na de uitbraak van de Coronapandemie thuis nog steeds niet over de juiste kantoormiddelen. Denk bijvoorbeeld aan een laptop, headset en andere ergonomische accessoires. Meer dan de helft (55%) gaf aan thuis meer klachten te ervaren dan op kantoor door een stijve nek, hoofdpijn, vermoeide ogen, stijve schouders of rugpijn. Dat blijkt uit internationaal onderzoek (waaronder 1.000 Nederlandse kantoormedewerkers) van leverancier van kantoorartikelen Fellowes.
Kwaliteit van de techniek moet goed zijn
Hybride werken vraagt ook om een andere kijk op de netwerkinfrastructuur. Bij een permanente thuiswerkplek mogen we niet meer vertrouwen op de thuisnetwerkoplossingen en particuliere netwerkapparatuur. Die kunnen immers een bedreiging zijn voor de productiviteit van werknemers en voor de bedrijfscontinuïteit. En ook de netwerkbeveiliging heeft aandacht nodig. Een hybride werkplekmodel kan alleen echt succesvol zijn als de werkervaring thuis hetzelfde is als op kantoor. Bekijk de situatie daarom met een specialist. Let hierbij op factoren als comfort en ergonomie, maar ook op aanvullende apparatuur zoals headsets, monitoren, printers.
Blijf in beweging
Niet iedereen is blij met de trend naar hybride werken. Hoogleraar Klinische Neuropsychologie Erik Scherder vindt het een zorgelijke ontwikkeling. Dat komt omdat werknemers minder bewegen tijdens het thuiswerken. Daarom raadt hij werkgevers aan om lichaamsbeweging onder werktijd te promoten. Denk bijvoorbeeld aan 'walks en talks: een uurtje wandelen met collega’s of online. Voldoende beweging verhoogt volgens Scherder de weerstand, productiviteit en creativiteit. Bovendien vermindert bewegen stress en stimuleert het de aanmaak van nieuwe hersencellen.
Iedereen moet betrokken blijven
Het gevaar dreigt dat sommige medewerkers door het thuiswerken afdrijven van de organisatie. Het gevoel van verbondenheid hangt sterk samen met de persoonlijke aandacht die medewerkers krijgen van hun leidinggevende. "We moeten zoeken naar een goede balans tussen individuele en teamvoorkeuren", zegt Pascale Peters van Nyenrode business universiteit. "Willen mensen niet meer fysiek naar het werk komen, omdat dat niet efficiënt voor hen is? Dan moet je die vrijheid afwegen tegen langetermijnbelangen zoals vertrouwen, verantwoordelijkheid en verbondenheid. Het is belangrijk om samen een balans te vinden tussen deze waarden. Het is voor organisaties een uitdaging om via gesprekken dit soort afwegingen expliciet te maken.”
Het is dus belangrijk dat iedereen plezier houdt in het werk. We moeten het werk zo organiseren dat de betrokkenheid gewaarborgd is. Dat betekent nieuwe afspraken over samenwerken, overleggen en leidinggeven.
