Het hybride werken is een gecombineerd model waarin sommige medewerkers op kantoor werken en andere vanuit huis of een andere locatie. Dus een deel werkt op kantoor en een deel werkt thuis of ergens anders, en dat kan per dag verschillen.
“Hybride werken is het uitgangspunt”, zo horen we veel om ons heen. Bijna alle thuiswerkers willen ook nu alles weer normaal is vanuit huis blijven werken. Zo blijkt uit gezamenlijk onderzoek van Nyenrode, Open Universiteit en Moneypenny.1 9% wil volledig vanuit huis blijven werken en 88% kiest liever voor een hybride 50-50 model.
Veelgenoemde redenen die daarvoor genoemd worden zijn: geen reistijd, eigen tijd indelen en betere concentratie. Het gemis van de ‘echte’ collega’s is weliswaar wel groot. Maar kennelijk hebben de meeste thuiswerkers toch de juiste werkmodus kunnen vinden. Een groeiend aantal thuiswerkers heeft zelfs zorgen over de mogelijke verplichting om in de toekomst weer op kantoor te moeten zijn, vooral om vergaderingen bij te wonen.
Hoeveel dagen dan?
Er is geen blauwdruk voor hybride werken. Natuurlijk kan een deel van de werkendensowieso niet thuiswerken. Denk aan mensen wiens werk altijd buiten is. Of aan inspecteurs of gevangenbewaarders.
In het hierboven genoemde onderzoek noemen degeïnterviewden een hybride variant als ideaal met gemiddeld 19 uur per week vanuit huis werken. Dat is ongeveer de helft van het aantal gewerkte uren. Daarbij willen ze graag zelf (mede) bepalen wanneer ze thuiswerken en wanneer ze naar kantoor gaan, onder andere voor het real life contact met collega’s.
Maar hoeveel dagen iemand thuiswerkt zal in de praktijk verschillen per werknemer en hangt van de werkzaamheden af. Bij sommigen zal het 10 procent van de tijd op kantoor en 90 procent elders zijn. Maar het kan ook 60-40 zijn. De verdeling zal in ieder geval in overleg tussen werkgever en werknemer moeten gebeuren. Verwacht wordt dat mensen gemiddeld twee dagen op kantoor zullen zijn. Jongeren hebben meestal meer voorkeur voor werken op locatie.
Wat vinden de werkgevers van hybride werken?
Uit onderzoek van RTLZ2blijkt dat werknemers zich uitgeruster voelen wanneer ze thuiswerken. Maar weinig werkgevers zijn van plan om hun kantoor definitief op te doeken. Sterker nog, een vijfde wil het personeel weer fulltime op de werkvloer hebben. Volgens de peiling van RTLZ onder 227 werkgevers kiest 59 procent van de werkgevers voor een hybride vorm. Maar 20 procent houdt het thuiswerken straks toch echt helemaal voor gezien.
Toch zijn er voor werkgevers meerdere voordelen aan hybride werken. Zo blijkt uit onderzoek van Capgemini dat meer dan 60% van de organisaties wereldwijd de productiviteit van zijn werknemers heeft zien toenemen door thuiswerken. Daarnaast kunnen werkgevers door thuiswerken kosten besparen omdat kleinere kantoorruimtes volstaan.
Vergoedingen voor hybride werken
Voor hybride werken zijn financiële regelingen nodig. De werknemer heeft in ieder geval recht op een arbo-proof ingerichte werkplek. Er zijn veel CAO’s met financiële afspraken en er is natuurlijk de fiscus. Er gelden uitgangspunten voor thuiswerken en reiskosten waarmee u rekening moet houden.
De werkplek op kantoorzal niet hetzelfde zijn
Maar hoe zit het kantoor in de toekomst er dan uit? Dat zal vooral een ontmoetingsplek zijn. Veel kantoren zien er al niet meer uit als voorheen. Er zijn meer vergaderruimten en plekken zijn om koffie te drinken en minder werkplekken.
De werkplek thuis is vaak nog niet in orde
De werkgever moet ervoor zorgen dat iedereen de middelen heeft om vanaf elke gewenste locatie zijn of haar werk zo goed mogelijk kan doen. Onderzoek van Microsoft liet zien dat 42 procent van de medewerkers een jaar na de uitbraak van de pandemie thuis nog altijd niet over de juiste kantoormiddelen beschikte. Denk aan een goede laptop, een goede headset of andere ergonomische accessoires. Meer dan de helft (55%) gaf aan thuis meer klachten te ervaren dan op kantoor door een stijve nek, hoofdpijn, vermoeide ogen, stijve schouders of rugpijn. Zo blijkt uit internationaal onderzoek (waaronder duizend Nederlandse kantoormedewerkers) van leverancier van kantoorartikelen Fellowes.
De kwaliteit van de techniekmoet goed zijn
Hybride werken vraagt ook om een andere kijk op de netwerkinfrastructuur. Bij een permanente thuiswerkplek mogen we niet meer vertrouwen op de thuisnetwerkoplossingen en particuliere netwerkapparatuur. Die kunnen immers een reële bedreiging zijn voor de productiviteit van werknemers en voor de bedrijfscontinuïteit. En ook de netwerkbeveiliging heeft aandacht nodig. Een hybride werkplekmodel kan alleen echt succesvol zijn als de werkervaring thuis hetzelfde is als op kantoor. Bekijk de situatie daarom met een specialist en let op factoren zoals comfort en ergonomie maar ook op aanvullende apparatuur zoals headsets, monitoren, printers.
Blijf in beweging
Niet iedereen is blij met de trend naar hybride werken. Hoogleraar Klinische Neuropsychologie Erik Scherder vindt het een zorgelijke ontwikkeling doordat er minder bewogen wordt tijdens het thuiswerken. Daarom raadt hij werkgevers aan om lichaamsbeweging onder werktijd te promoten. Denk bijvoorbeeld aan ‘walks en talks: een-op-een een uurtje wandelen met collega’s of online. Voldoende beweging verhoogt volgens Scherder de weerstand, productiviteit en creativiteit. Bovendien vermindert bewegen stress en stimuleert het de aanmaak van nieuwe hersencellen.
Iedereen moet betrokken blijven
Het gevaar dreigt dat sommige medewerkers afdrijven van de organisatie. Het gevoel van verbondenheid hangt sterk samen met de persoonlijke aandacht die medewerkers krijgen van hun leidinggevende. “We moeten zoeken naar een goede balans tussen individuele en teamvoorkeuren”, zegt prof. dr. Pascale Peters van Nyenrode business universiteit. “Als mensen niet meer fysiek naar het werk willen komen, omdat dat niet efficiënt voor hen is, moet je deze vrijheid afwegen tegen langetermijnbelangen zoals vertrouwen, verantwoordelijkheid en verbondenheid. Het samen vinden van een balans tussen deze waarden is belangrijk. Het zal voor organisaties een uitdaging worden om middels gesprekken dit soort afwegingen expliciet te maken.”
Het is dus belangrijk dat iedereen plezier in het werk houdt. We moeten het werk zo organiseren dat de betrokkenheid gewaarborgd is. Dat betekent nieuwe afspraken over samenwerken, overleggen en leidinggeven.
Noten
- Moneypenny, Nyenrode Business Universiteit onder leiding van prof. dr. Pascale Peters, en de Open Universiteit onder leiding van Martine Coun doen gezamenlijk onderzoek naar de belevingen van thuiswerken.
- Onderzoek RTLZ
