Een cliënt in bed omdraaien is een alledaagse zorgtaak die vaak zwaar kan zijn en bovendien veel tijd vraagt. Vooral bij mensen met een beperkte bewegingsvrijheid of weinig spierkracht, vergt het draaien een flinke fysieke inspanning van zorgverleners en zijn er regelmatig meerdere collega’s nodig om de handeling veilig uit te voeren.
Nu de werkdruk in de zorg verder toeneemt, groeit ook de vraag naar praktische en duurzame hulpmiddelen die het werk verlichten én de kwaliteit van zorg verbeteren. Een wentellakensysteem biedt in veel gevallen precies dat: het verlaagt de lichamelijke belasting, verhoogt het comfort van de cliënt en vermindert de benodigde inzet van personeel. Daarmee is het een investering die zich doorgaans snel terugbetaalt.
Fysieke risicohandeling
“Het draaien van cliënten lijkt een standaardhandeling, maar in de praktijk is het vaak intensief”, zegt productspecialist Bart Peeters van HartingBank. “Zeker bij cliënten met hoge zorgzwaarte, zoals in de somatiek of psychogeriatrie, zie je dat teams van twee of drie collega’s nodig zijn om iemand te draaien. Als de cliënt onrustig is, tegenwerkt of veel weegt, dan wordt het een fysieke risicohandeling. Zowel voor de cliënt als voor de medewerker.”
De oplossing
Een motorisch aangedreven wentellakensysteem ondersteunt bij het draaien en positioneren van cliënten in bed met een druk op de knop. Denk aan handelingen zoals wisselligging, aan- en uitkleden of ADL-zorg (Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen).
Het draaien van cliënten lijkt een standaardhandeling, maar in de praktijk is het vaak intensief.”
Het systeem zorgt voor een rustige, gelijkmatige beweging: minder belastend voor medewerkers en prettiger voor de cliënt. In veel gevallen kan de zorg zelfs door één medewerker worden uitgevoerd. “Het is niet alleen een praktisch hulpmiddel”, zegt Peeters. “Het brengt rust terug aan het bed. Medewerkers houden hun handen vrij, cliënten reageren meer ontspannen en er ontstaat ruimte voor aandacht en kwaliteit van zorg.”
Bewezen aanpak
Dat een wentellakensysteem daadwerkelijk verschil maakt, blijkt uit praktijkervaringen met Zorgkantoor VGZ. In meerdere zorginstellingen werd aangetoond dat cliënten die voorheen door twee of meer zorgverleners moesten worden gedraaid, nu met hulp van een wentellakensysteem door één medewerker geholpen kunnen worden. De handelingen verlopen rustiger, veiliger en prettiger. Deze aanpak is opgenomen als Good Practice van VGZ (2022): een bewezen voorbeeld van kwalitatief goede zorg tegen lagere kosten. De investering wordt gemiddeld al binnen elf dagen terugverdiend.
Wanneer is het systeem geschikt?
Niet iedere cliënt of situatie vraagt om hetzelfde type systeem. HartingBank onderscheidt meerdere varianten, zoals de Vendlet Standard, e-RollAssist en de TurnAid. Ze verschillen onder meer in bediening, hygiënevoorzieningen, geschiktheid bij gedragscomponenten (zoals PG/CVA) en de mate van zelfstandigheid voor zorgverleners. “Het ene systeem is heel geschikt voor cliënten met onrust, vanwege de geleidelijke beweging”, legt Peeters uit. “Een ander systeem met voetbediening past beter in situaties waarbij je de handen vrij wilt hebben. Maatwerk is daarbij essentieel.”
Gezondere werkomstandigheden
Een wentellakensysteem is méér dan een hulpmiddel voor het zorgteam, stelt Peeters. “Organisaties die proactief beleid voeren rond fysieke belasting, duurzame inzetbaarheid en veilige werkomstandigheden, kunnen sneller anticiperen bij toenemende zorgzwaarte of een krappe personeelsbezetting. Bovendien kunnen kosten in bepaalde gevallen (deels) worden teruggevorderd via de Wet langdurige zorg (Wlz), wanneer de indicatie dat toelaat. Bij woonzorglocatie De Tollekamp, onderdeel van Zorggroep Charim, zijn inmiddels vier wentellakensystemen in gebruik.”
Het gaat niet alleen om minder tillen. Het gaat om vertrouwen, werkplezier én duurzame inzetbaarheid.”
Marieke Munniks, ergotherapeut bij Charim, ziet dagelijks hoe het systeem bijdraagt aan gezondere werkomstandigheden en minder fysieke belasting: “Voorheen moesten bewoners vaak met veel gesjor worden verplaatst, wat fysiek zwaar was voor de zorg en onprettig voor de cliënt. Sinds we werken met het wentellakensysteem verloopt de zorg rustiger en comfortabeler. Medewerkers worden merkbaar minder belast, waardoor ze hun werk langer volhouden en minder snel uitvallen. Dat is essentieel voor duurzame inzetbaarheid.”
Structurele investering in arbo-omstandigheden
Een wentellakensysteem is geen los hulpmiddel, maar onderdeel van strategisch HR- en arbobeleid. Het draagt bij aan gezonde arbeidsomstandigheden, verlaging van fysieke belasting en het voorkomen van uitval of verzuim. De adviseurs van HartingBank denken graag mee over een passende inzet per team of afdeling. “Soms zie ik in vijf minuten waar de winst ligt”, besluit Bart Peeters. “Het gaat niet alleen om minder tillen. Het gaat om vertrouwen, werkplezier én duurzame inzetbaarheid.”
Dit artikel is gesponsord door HartingBank.
