Leren van arbeidsongevallen en gericht maatregelen nemen met Storybuilder, Tripod Beta of BowTie

Na elk arbeidsongeval of bijna-ongeval, hoe klein ook, is onderzoek nodig. Want ongevalsonderzoek kan herhaling in de toekomst voorkomen en maakt gerichte maatregelen nemen mogelijk. Dat kan onder meer met deze drie populaire onderzoeksmethoden: Storybuilder, Tripod Beta en BowTie.

Leren van arbeidsongevallen en gericht maatregelen nemen met Storybuilder, Tripod Beta of BowTie

Grondig onderzoek naar (ernstige) ongevallen kan inzicht geven in hoe die ongevallen hebben kunnen ontstaan. Om echt te kunnen leren van zulke (bijna-)arbeidsongevallen is het van belang te onderzoeken welke omstandigheden daar een rol bij hebben gespeeld. Om ook de achterliggende oorzaken bloot te leggen.

(Bijna-)ongevallen onderzoeken begint bij melden

Werknemers kijken dagelijks naar hun werkplek. Zorg ervoor dat medewerkers onveilige en ongezonde situaties op die werkplek kunnen melden. De werkgever moet daarvoor een laagdrempelig systeem opzetten en alle meldingen serieus behandelen. Belangrijk daarbij is dat de melder van de leidinggevende hoort hoe die laatste de melding afhandelt.

Medewerkers moeten vooral ook bijna-ongevallen melden. Want hoewel er bij een bijna-ongeval gelukkig niets is gebeurd, had dat onder andere omstandigheden anders kunnen uitpakken. Daarom is het melden van deze voorvallen erg belangrijk. Dan kan het bedrijf maatregelen treffen om soortgelijke situaties voortaan te voorkomen.

Geen schuldige zoeken, maar oorzaak vinden

Na elk ongeval is onderzoek nodig. Maak medewerkers duidelijk dat zo'n ongevalsonderzoek geen politieonderzoek is. Het gaat om het achterhalen van de oorzaak, niet om het aanwijzen van een schuldige. Alleen in een vriendelijke, open sfeer komt alle informatie boven tafel.

Kijk daarbij niet alleen naar de directe oorzaken, maar zoek ook naar de onderliggende oorzaken, bijvoorbeeld de organisatie van het werk. Deel na afronding van het onderzoek de resultaten met de medewerkers. En vertel vooral welke maatregelen het bedrijf neemt om een dergelijk ongeval in de toekomst te voorkomen.

1. Leren van arbeidsongevallen: Storybuilder

Om te leren van ongevallen kunnen veiligheidskundigen van bedrijven of ondersteunende arbodiensten gebruikmaken van Storybuilder. Dit helpt hen bij het uitvoeren van verbeteringen en het opstellen van doeltreffende inspecties.

Storybuilder is namelijk een databank waarin bedrijven alle door de Inspectie SZW onderzochte ongevallen kunnen raadplegen. Het gaat daarbij om arbeidsongevallen in een groot aantal sectoren en met specifieke arbeidsmiddelen als liften of heftrucks. Ze zijn onderverdeeld in 36 typen, van vallen van hoogte tot ongevallen met machines.

Maar de methode heeft ook nadelen. Zo ontbreekt een gedetailleerd tijdsverloop en laat het diagram niet zien waar meerdere oorzaken gelijktijdig optreden. Om dit laatste te ondervangen kunnen gebruikers de EN-poorten en OF-poorten uit de foutenboom gebruiken.

Wet- en regelgeving

Bron: Arbo in de praktijk.nl

Pieter Diehl is gecertificeerd Hogere veiligheidskundige en verbonden als expert aan de Kennisbank Arbo in de praktijk.

Pieter Diehl

Pieter Diehl

Pieter Diehl is van oorsprong gecertificeerd Hogere veiligheidskundige. De afgelopen jaren houdt hij zich ook bezig met leiderschap en eigenaarschap. Hij adviseert grote en middelgrote bedrijven inzake de (veiligheids)cultuur, dit alles om duurzame inzetbaarheid van de medewerkers te vergroten. Pieter is auteur van diverse arboboeken en artikelen. Hij is verbonden aan de PHOV (opleiding HVK) als trainer en examinator en redacteur van de Kennisbank Arbo in de praktijk en mede-auteur van Preventiemedewerker, een praktische handleiding.